Chương trình MTQG tiết kiệm 5 - 8% tổng mức tiêu thụ năng lượng giai đoạn 2011 - 2015

Theo Báo cáo, năm 2011, lượng điện năng tiết kiệm được là 5.969 GWh điện thương phẩm, tương đương với 5,9%. Năm 2012, lượng điện năng tiêu thụ tiết kiệm được là 9.942 GWh điện thương phẩm, tương đương với 8,6%. 

Việc thực hiện các nội dung của chương trình trong giai đoạn 2011-2013, được báo cáo đánh giá là tiếp tục góp phần thúc đẩy các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt của toàn xã hội. 

Chương trình đã tập trung đầu tư chiều sâu theo hướng cải thiện và nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng trong các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng và giao thông vận tải trên cơ sở tuân thủ Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tranh thủ các nguồn tài trợ cam kết từ các nhà tài trợ và tổ chức nước ngoài.

Các nội dung triển khai trong giai đoạn 2011 - 2013 cũng góp phần tạo bước chuyển biến, đột phá trong việc nâng cao và cải thiện hiệu suất sử dụng năng lượng trong các khâu sử dụng năng lượng cuối cùng. Bước chuyển biến được tập trung vào bốn lĩnh vực: sản xuất công nghiệp, các công trình xây dựng dân dụng sử dụng nhiều năng lượng, giao thông vận tải, và sử dụng năng lượng trong hoạt động dịch vụ, các hộ gia đình.

Tổng kinh phí huy động thực hiện Chương trình giai đoạn 2011 - 2013 khoảng 292 tỷ đồng, đạt 32,1% tổng kinh phí được phê duyệt, trong đó ngân sách trung ương là 151 tỷ đồng (đạt 37,8%), ngân sách địa phương là 44 tỷ đồng (đạt 14,1%), vốn ngoài nước là 97 tỷ đồng (đạt 48,8%).

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện chương trình vẫn còn nhiều tồn tại. Việc ban hành các tiêu chuẩn chưa đồng bộ gây khó khăn cho việc dán nhãn năng lượng theo quy định của Quyết định 51/2011/QĐ-TTg;

Nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp còn hạn chế, chưa sẵn sàng tiếp cận với thông tin về công nghệ và các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Doanh nghiệp không có vốn hoặc không tiếp cận được những khoản vay tín dụng ưu đãi cho các dự án tiết kiệm năng lượng. 

Bên cạnh đó, cơ chế hỗ trợ cho các doanh nghiệp đầu tư thay thế dây truyền công nghệ lạc hậu bằng dây truyền công nghệ hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng chưa hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa thực sự thực hiện các yêu cầu của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, chưa xây dựng mô hình quản lý năng lượng cũng như xây dựng kế hoạch hàng năm và 5 năm về tiêu thụ năng lượng.

Nhiều cơ quan, đơn vị thực hiện chương trình chưa thật sự chủ động, tích cực triển khai các nội dung, nhiệm vụ được giao; nguồn lực tài chính, lực lượng các chuyên gia kỹ thuật, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng dân dụng, giao thông vận tải và tại các địa phương còn hạn chế. 

Hoạt động kiểm toán năng lượng cho các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực này để xác định các giải pháp tiết kiệm năng lượng, tư vấn xây dựng dự án, tìm nguồn tài chính cho các dự án tiết kiệm năng lượng còn yếu và thiếu.

Để chương trình phát huy hiệu quả, Chính phủ chỉ đạo, thời gian tới cần sớm khắc phục những tồn tại vướng mắc, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền và tuân thủ Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

 Tuấn Anh