Ngành giấy là một trong 5 ngành công nghiệp có mức độ tiêu thụ năng lượng lớn trên thế giới và tỷ trọng sử dụng chiếm tới 4% năng lượng toàn cầu mỗi năm. Do mức độ tiêu thụ năng lượng lớn, việc giảm tiêu hao nhiên liệu tương ứng cũng đặt ra nhiều thách thức.
Theo khảo sát, đánh giá của Tổng công ty giấy Việt Nam, chi phí năng lượng chiếm đến 20 - 30% chi phí sản xuất trong sản xuất giấy và bột giấy. Với khoảng hơn 500 doanh nghiệp sản xuất giấy, có tốc độ tăng trưởng hàng năm đạt 15 - 18%, nhu cầu năng lượng cho ngành giấy sẽ tăng rất nhanh trong các năm tới. Các chuyên gia nhận định tiềm năng tiết kiệm năng lượng của ngành giấy là rất cao.
Ngành giấy là một trong những ngành có tiêu hao năng lượng cao
Tổng công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco) là một trong những doanh nghiệp tiên phong ứng dụng khoa học công nghệ nhằm tiết kiệm năng lượng.
Ông Ngô Tiến Luân - Trưởng phòng kỹ thuật Tổng công ty Giấy Việt Nam cho biết: Để tiết kiệm năng lượng, tại phân xưởng bột nhà máy giấy, Tổng công ty đã thay 04 thiết bị trao đổi nhiệt nồi nấu đã cũ hỏng nhằm giảm tiêu hao hơi; Dừng các cánh khuấy, thiết bị không cần thiết để tiết kiệm điện năng; Bảo ôn các đường ống bị hỏng, tận dụng nguồn nước ngưng nóng của hệ thống chưng bốc để rửa bột, giảm tiêu hao hơi cho gia nhiệt nước nóng… Tại phân xưởng giấy nhà máy giấy, đã lắp biến tần cho mô tơ cánh khuấy, bể trục bung để điều chỉnh tốc độ động cơ; Chuyển đổi động cơ quạt hút lề và bơm cao áp sang loại có công suất nhỏ hơn nhằm tiết kiệm năng lượng; Chuyển đổi các động cơ có công suất lớn hơn tải định mức sang động cơ phù hợp với công suất đang sử dụng…
Vinapaco đầu tư công nghệ hiện đại trong sản xuất giấy
Tại nhà máy điện, các giải pháp được áp dụng bao gồm: San tải, ghép tải và thay thế các máy biến áp non tải bằng máy áp có công suất thấp hơn, tăng hệ số công suất; Lắp biến tần cho các động cơ có tải thay đổi (các cánh khấy, bơm…); Tận dụng bộ trao đổi nhiệt cũ, tận dụng nguồn nước ngưng nóng của hệ thống chưng bốc để dùng gia nhiệt cho nước cấp lò hơi; Lắp các lá chắn điều chỉnh cửa gió của các quạt khói, gió cho lò hơi động lực, nâng cao hiệu quả cháy của lò…
Tại nhà máy hóa chất, Tổng công ty đã tận thu nhiệt năng từ nước sau làm nguội Clo khu vực sấy Clo để vận hành bình nước nóng khu vực hóa hơi Clo.
Để cải thiện hiệu suất năng lượng, bao gồm việc sử dụng, tiêu thụ và hiệu quả năng lượng, Vinapaco đã xây dựng hệ thống quản lý năng lượng theo tiêu chuẩn ISO 50001:2018.
Ông Ngô Tiến Luân - Trưởng phòng kỹ thuật Tổng công ty Giấy Việt Nam
“Với các giải pháp tiết kiệm năng lượng áp dụng đã giúp Tổng công ty Giấy Việt Nam giảm mức tiêu thụ năng lượng từ 15.467 MJ/tấn sản phẩm giấy năm 2020, xuống còn 12.623 MJ/tấn sản phẩm giấy năm 2023, và thấp hơn 7,5% so với mức tiêu hao năng lượng trong sản xuất giấy được Bộ Công Thương quy định trong Thông tư số 24/2017/TT-BCT ngày 23 tháng 11 năm 2017”, ông Luân thông tin.
Công ty TNHH Một thành viên Vina Paper (
Vina Paper) cũng là doanh nghiệp thu được nhiều lợi ích từ tiết kiệm năng lượng.
Hiểu rõ tầm quan trọng của việc sử dụng năng lượng hiệu quả, Vina Paper đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, từ quản lý đến kỹ thuật, nhằm tối ưu hóa hoạt động sản xuất và giảm thiểu tác động đến môi trường.
Công nghệ sản xuất giấy của Vina Paper là dây chuyền của Italy, hiện đại bậc nhất tại Việt Nam
Anh Nguyễn Thành Cương, Phụ trách kỹ thuật nhà máy giấy Vina Paper cho biết: Vina Paper đã thành lập Ban quản lý năng lượng, xây dựng và ban hành chính sách sử dụng năng lượng. Bộ phận quản lý năng lượng thường xuyên kiểm tra, theo dõi nhu cầu tiêu thụ năng lượng của phương tiện, thiết bị trên toàn bộ dây chuyền sản xuất, tình hình lắp đặt mới, cải tạo, sửa chữa thiết bị sử dụng năng lượng của cơ sở. Bên cạnh đó bộ phận quản lý năng lượng thực hiện họp báo cáo tổng kết 3 tháng 1 lần và có trách nhiệm lên kế hoạch tiết kiệm năng lượng và thực hiện kế hoạch công việc.
Bên cạnh công tác quản lý, Vina Paper áp dụng các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng. Cụ thể, nhà máy đã lắp biến tần tại nhiều vị trí thiết bị sản xuất như: hệ thống cấp nước cho sản xuất; Hệ thống máy nén khí; Hệ thống cấp nước lò hơi... Trong đó, hệ thống biến tần tại khu vực lò hơi giúp tiết kiệm rất nhiều năng lượng nhất. "Nếu ban đầu quạt hút oxi và khí thải của lò hơi được chạy trực tiếp với tần số 50 Hz thì sau khi lắp biến tần đã giúp điều chỉnh hệ thống chạy với tần số từ 10 - 15Hz", anh Nguyễn Thành Cương chia sẻ.
Hệ thống biến tần khu vực lò hơi tại nhà máy của Vina Paper
Đối với lò hơi, nhà máy đã lắp bộ hâm nước có kích thước lớn gấp 02 lần so với bình thường để nước cấp vào balong hơi duy trì ở nhiệt độ khoảng 140oC qua đó giúp tiết kiệm năng lượng cho lò. Hay lắp đặt hệ thống thu hồi nước ngưng của lò hơi để tuần hoàn trực tiếp về balong hơi, qua đó lượng nước ngưng thu hồi đáp ứng được 80% lượng nước cần thiết cho lò. Với giải pháp này đã giúp nhà máy tận dụng được lượng nước cần làm nóng để cấp cho lò hơi.
Đối với hệ thống bơm để cấp nước cho lò hơi, trước đây bơm nguyên bản theo dây chuyền lò hơi công suất 30 kW nhưng nhà máy đã thực hiện cải tiến và chỉ cần lắp bơm công suất 2,2 kW chạy bằng biến tần cấp nước ổn định vào lò.
Bằng sự lỗ lực không ngừng của toàn bộ cán bộ công nhân viên trong công ty thực hiện những sáng kiến cải tiến, sự đầu tư công nghệ kỹ thuật mới và đặc biết ý thức tiết kiệm của mỗi thành viên trong công ty đã giúp suất tiêu hao năng lượng trên một tấn giấy thành phẩm giảm dần theo từng năm. Cụ thể, năm 2021 công ty đã giảm năng lượng tiêu hao trên mỗi tấn giấy thành phẩm 8.3% so với năm 2020 và năm 2022 giảm 5.1% so với năm 2021.
"Nếu quy định mức tiêu hao năng lượng của ngành giấy là 14,572 MJ/ tấn sản phẩm thì năm 2021 mức tiêu hao năng lượng của nhà máy Vina Paper là 12,156.6 MJ/ tấn sản phẩm (thấp hơn 2,415.4 MJ) và năm 2022 là 11,534,4 MJ/ tấn sản phẩm (thấp hơn 3,037.6 MJ)", anh Nguyễn Thành Cương cho biết.
Vina Paper nỗ lực giảm năng lượng tiêu hao trên mỗi tấn giấy thành phẩm
Tiết kiệm năng lượng là hoạt động mang lại hiệu quả lâu dài cho các doanh nghiệp. Những nỗ lực không ngừng của Vinapaco và Vina Paper trong việc tiết kiệm năng lượng không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của ngành giấy Việt Nam.
Thu Trang