Thứ bảy, 23/11/2024 | 03:35 GMT+7
Các con số đứng sau tên gọi của xăng như A90, A92, A95 hay Mogas90, Mogas92, Mogas95 dùng để thể hiện chỉ số Octan của loại xăng đó. Một cách tổng thể, chỉ số Octan càng cao, xăng có chất lượng càng cao và ngược lại. Chất lượng của xăng ở đây thể hiện bằng mức độ chống kích nổ, bởi để động cơ hoạt động tốt, không có tiếng lục cục, hòa khí gồm nhiên liệu - không khí phải cháy đúng thời điểm, cháy đều (không nổ cục bộ) và cháy hết.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới sự vận hành của động cơ như độ sạch của bu-gi, thời điểm đánh lửa, vận hành của các van nạp/xả, cấu trúc động cơ. Các nhà sản xuất có thể quyết định được những đặc tính trên. Chỉ có một yêu cầu về chất lượng nhiên liệu là các hãng không thể tự quyết định nên họ thường khuyến cáo khách hàng dùng loại nhiên liệu nào. Sau khi thử nghiệm với nhiều dạng động cơ và nhiều loại xăng có chỉ số Octan khác nhau, các nhà nghiên cứu đưa ra kết luận lựa chọn chỉ số Octan dựa trên tỷ số nén của mỗi loại động cơ.
Tỷ số nén |
Chỉ số Octan tối ưu |
Tỷ số nén |
Chỉ số Octan tối ưu |
5:1 |
72 |
9:1 |
96 |
6:1 |
81 |
10:1 |
100 |
7:1 |
87 |
11:1 |
104 |
8:1 |
92 |
12:1 |
108 |
Dù kết quả cho thấy với những xe có tỷ số nén từ 9:1 trở lên là phải dùng xăng A95 nhưng trên thực tế, do có những ảnh hưởng khác mà các nhà sản xuất thường khuyến cáo xe có tỷ số nén trên 10:1 mới nên sử dụng xăng A95. Còn với hai loại xăng bán trên thị trường hiện nay là A90 và A92, các xe gắn máy có tỷ số nén từ 7:1 đến 10:1 đều có thể hoạt động một các trơn tru nếu đảm bảo được các thông số kỹ thuật khác như tình trạng sạch sẽ của động cơ, vị trí chốt lửa và thông số quán tính vận hành “Run-on” (“Run-on” là thuật ngữ dùng để chỉ xu hướng tiếp tục hoạt động của động cơ khi ngắt nguồn điện bu-gi, nếu quán tính này càng lớn, động cơ càng dễ bị kích nổ).
Như vậy với những xe máy thông thường như Honda Future (tỷ số nén 9,3), Wave (9), Super Dream (9), Yamaha Classico (8,8), Nouvo (8,8) hay Sirius, Jupiter (9,3) người sử dụng hoàn toàn yên tâm với xăng A92. Nếu muốn, khách hàng có thể mua xăng A95 nhưng vấn đề ở đây là tính kinh tế, trong khi động cơ xe vận hành không khác biệt bao nhiêu. Xăng A95 đắt hơn (khoảng 300 đồng/lít) và không phải cây xăng nào cũng bán loại này.
Xe hiện đại, xăng phải cao cấp
Riêng với các loại xe tay ga cao cấp như Honda SH, @, Dylan hay của Piaggio, do tỷ số nén của chúng ở vào khoảng 11:1 nên dùng xăng A95 là thích hợp nhất. Trong các tài liệu thông số kỹ thuật, Piaggio thường khuyến cáo khách hàng nên dùng xăng A95 cho các sản phẩm của mình. Sử dụng đúng loại xăng, xe ít bị hỏng, vận hành êm ái, mạnh mẽ. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố chủ quan của người đi xe như có bảo dưỡng thường xuyên hay không, thay dầu (nhớt) đúng loại, định kỳ theo hướng dẫn.
Những mẫu ôtô hiện đại, có tỷ số nén vào khoảng 10-11 thì việc sử dụng A92 hay A95 là không có nhiều khác biệt. Nguyên nhân chính là do các xe này có hệ thống phun và đốt nhiên liệu điều khiển điện tử. Máy tính trung tâm sẽ điều khiển quá trình cấp liệu, chỉnh tỷ lệ hòa khí để sao cho sự đốt cháy là tối ưu nhất vì vậy với loại xăng nào, quá trình đốt cháy cũng gần như hoàn toàn. Tuy nhiên, do động cơ ôtô có cấu tạo phức tạp nên khách hàng vẫn ưa dùng A95 hơn bởi họ có thể tránh những hỏng hóc không đáng có do loại xăng có những tính chất cao cấp hơn như độ sạch, nồng độ kim loại...
Tại Hà Nội, khách hàng có nhu cầu sử dụng xăng A95 có thể tới các cây xăng trên đường Trần Quang Khải, cây xăng Hàng Vôi, cây xăng đầu đường Giải Phóng gần nhà máy 3/2, cây xăng Nam Đồng, cây xăng Cầu Giấy, cây xăng đầu đường 5 và nhiều trạm khác trong hệ thống bán hàng của Petrolimex.
Tỷ số nén của một vài mẫu xe máy và ôtô tại Việt Nam |
|
Mẫu |
Tỷ số nén |
Honda SH (chung cho cả 125, 125i, 150) |
11 |
Honda @ (chung cho 125 và 150) |
11 |
Honda Dylan |
11 |
Honda Super Dream |
9 |
Honda Future (chung cho tất cả các phiên bản) |
9,3 |
Honda Wave (chung cho tất cả các phiên bản) |
9,3 |
Honda Click |
11 |
Piaggio Zip |
11 |
Piaggio Fly |
10,6 |
Piaggio GT |
12-13 |
Piaggio Liberty |
10,6 |
Yamaha Classico |
8,8 |
Yamaha Nouvo |
8,8 |
Yamaha Serious |
9,3 |
Yamaha Jupiter (chung cho tất cả các phiên bản) |
9,3 |
Yamaha Exciter 135 |
11 |
Suzuki Smash |
9,5 |
Suzuki Viva |
9,3 |
Suzuki Shogun 125 |
9,5 |
Mazda Premacy |
9,2 |
Ford Escape XLT 3.0 |
10 |
Ford Mondeo 2.5 |
9,7 |
Mercedes E240 |
10,2 |
BMW 318i |
9,7 |
(Nguồn: Vnexpress)