Chương trình dán nhãn năng lượng là biện pháp quản lý nhà nước nhằm thúc đẩy việc sử dụng thiết bị hiệu suất cao, loại bỏ dần các sản phẩm công nghệ lạc hậu, hướng tới việc xây dựng văn hóa tiêu dùng bền vững trong cộng đồng. Để đạt được mục tiêu tiết kiệm năng lượng 5,0- 7,0% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2019 - 2025 và 8 - 10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc giai đoạn từ năm 2019 - 2030 theo Chương trình VNEEP 3 - Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Chính phủ đặt ra đó là Chương trình chuyển đổi thị trường hiệu suất năng lượng của phương tiện, thiết bị sử dụng năng lượng - Chương trình dán nhãn năng lượng.
Mục tiêu của chương trình là tới năm 2030, cả nước sẽ tiết kiệm tiêu dùng tích lũy khoảng 10 nghìn tỷ đồng (480 triệu USD), tương đương giảm 34 triệu tấn khí thải carbon. Điều này đồng nghĩa với việc tiết kiệm khoảng 6.000 GWh/năm, tương đương hai nhà máy điện đốt than 500 MW.
Chương trình dán nhãn năng lượng và quản lý hiệu suất năng lượng tối thiểu tại Việt Nam được bắt đầu triển khai từ năm 2011 theo hình thức tự nguyện và chính thức áp dụng bắt buộc 2 năm sau đó (năm 2013). Chương trình này được thực hiện thông qua việc xây dựng 50 bộ tiêu chuẩn quốc gia quy định hiệu suất năng lượng cho 19 chủng loại thiết bị tiêu thụ năng lượng, trong đó có 4 chủng loại chính: sản phẩm gia dụng, các sản phẩm dùng trong khu công nghiệp, các sản phẩm dùng trong kinh doanh và các các sản phẩm trong phương tiện giao thông. Hiện, Bộ Công Thương đang rà soát hệ thống tiêu chuẩn hiện hành và cơ sở hạ tầng phục vụ dán nhãn năng lượng. Sắp tới dự kiến sẽ bổ sung khoảng 6 sản phẩm vào chương trình quản lý hiệu suất năng lượng, chương trình dán nhãn cũng như chương trình hiệu suất năng lượng tối thiểu. Dự kiến đến năm 2025 sẽ công bố những quy định về sản phẩm hiệu suất năng lượng mới này. |
Chuyển đổi mạnh mẽ về hiệu suất năng lượng
Nhãn năng lượng là công cụ hiệu quả nhằm định hướng người tiêu dùng hướng đến việc sử dụng các phương tiện, thiết bị hiệu suất cao, tiến tới loại bỏ dần các phương tiện, thiết bị có công nghệ lạc hậu, giảm tiêu hao năng lượng trong sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.
Theo ông Trịnh Quốc Vũ – Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương: “Bộ Công Thương đã thực hiện Chương trình dán nhãn năng lượng với các mức năng lượng từ 1 sao đến 5 sao cho một số thiết bị tiêu thụ điện. Đặc biệt, từ năm 2020 thông qua Chương trình Giải thưởng hiệu suất năng lượng cao nhất, Bộ Công Thương khuyến khích phát triển các sản phẩm đạt hiệu suất năng lượng mức trên 5 sao. Những sản phẩm được dán Nhãn hiệu suất năng lượng cao nhất được ban hành kèm theo mã QR khi lưu thông trên thị trường là dấu hiệu sản phẩm tiết kiệm năng lượng vượt trội trên thị trường hiện nay. Chương trình nhằm hướng đến các thiết bị có công nghệ cao nhất và tiết kiệm nhất, thông qua đó tạo ra xu hướng về chuyển dịch mạnh mẽ tiêu dùng các phương tiện thiết bị có hiệu suất năng lượng cao nhất.”
Nhãn Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất năm 2023
Thông qua các hình thức tuyên truyền, phổ biến kiến thức về lợi ích của các sản phẩm có dán nhãn năng lượng, tính đến năm 2020, theo khảo sát của Bộ Công Thương 99% việc dán nhãn đã được các doanh nghiệp và các nhà nhập khẩu, phân phối tuân thủ rất cao và trên 85% người tiêu dùng quan tâm, sử dụng sản phẩm có dán nhãn năng lượng. Đặc biệt, người tiêu dùng đang có xu hướng mua sắm các sản phẩm hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng. Nếu như trước đây người tiêu dùng khi chọn mua sản phẩm chỉ căn cứ vào giá cả, mẫu mã thì nay đã chủ động tìm hiểu các thông tin về kỹ thuật, mức tiêu thụ năng lượng để lựa chọn sản phẩm bởi điều này ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích kinh tế khi tiết kiệm đáng kể lượng điện tiêu thụ trong quá trình sử dụng.
Với hàng triệu các sản phẩm sử dụng năng lượng có hiệu suất cao được dùng rộng rãi trong đời sống sẽ tổng hợp thành mức tiết kiệm lớn, đưa lại hiệu quả kinh tế cao cho toàn xã hội.
Doanh nghiệp phát triển sản phẩm hiệu suất cao
Ngay từ khi chương trình dán nhãn năng lượng tự nguyện được Bộ Công Thương triển khai, Công ty CP Daikin Air Conditioning Vietnam (Daikin Vietnam) là một trong những doanh nghiệp đầu tiên tự nguyện thử nghiệm và dán nhãn năng lượng cho các dòng sản phẩm. Công ty luôn nghiên cứu, cải tiến các sản phẩm mới nhằm đáp ứng được các nhãn năng lượng ở mức cao nhất.
Bà Lý Thị Phương Trang – Tổng Giám đốc Công ty Daikin Việt Nam cho biết, “Từ tháng 5/2016, Daikin đã triển khai dán nhãn cho 124 dòng sản phẩm máy điều hòa gia dụng của mình, trong đó, 79% đạt 5 sao, 5% đạt 4 sao. Trong những năm qua, Daikin vẫn không ngừng nâng cao tỷ lệ này bằng cách nghiên cứu, cải tiến các sản phẩm mới theo hướng tiết kiệm năng lượng hơn, đủ tiêu chuẩn để dán các nhãn năng lượng ở mức cao nhất. Và đến năm 2020, Bộ Công Thương phát động Giải thưởng Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất, Daikin Vietnam lại tiên phong nâng cao hiệu suất năng lượng cho thiết bị. Qua 3 năm Giải thưởng được triển khai, Daikin Vietnam đã có 45 mẫu điều hoà được dán nhãn hiệu suất năng lượng cao nhất."
Daikin Vietnam là nhãn hàng tiên phong nâng cao hiệu suất năng lượng
Ông Nguyễn Phước Hiếu, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Sản phẩm công nghiệp Toshiba Asia chía sẻ, nhận thức được tầm quan trọng trong của tiết kiệm năng lượng, Tosiba đã không ngừng nghiên cứu các sản phẩm động cơ điện công suất cao. Hiện, Toshiba cung cấp ra thị trường hơn 5000 mã sản phẩm động cơ điện hiệu suất cao, các sản phẩm đa dạng về chủng loại, mẫu mã. Không chỉ cung cấp cho thị trường trong nước, sản phẩm của Toshiba còn xuất khẩu thị trường thế giới, đặc biệt là Bắc Mỹ và châu Á.
"Khi Bộ Công Thương phát động Giải thưởng Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất, Toshiba đã đăng ký tham gia và 2 năm đều đạt giải thưởng. Hiện, 43 sản phẩm động cơ điện xoay chiều ba pha thế hệ mới của Toshiba đã được Bộ Công Thương chứng nhận Sản phẩm Hiệu suất năng lượng cao nhất. Việc đạt giải giúp sản phẩm của Toshiba tiếp cận rộng rãi hơn với thị trường Việt Nam và minh chứng Toshiba là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu trong sản xuất, chế tạo sản phẩm sử dụng năng lượng hiệu suất cao, đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, sử dụng sản phẩm ít tiêu hao năng lượng, thân thiện với môi trường." - ông Nguyễn Phước Hiếu thông tin.
Trao giải Giải thưởng Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất năm 2022.
Chương trình dán nhãn năng lượng tạo ra sức ép thúc đẩy các nhà sản xuất luôn phấn đấu, ứng dụng công nghệ mới trong sản xuất để đưa ra thị trường các sản phẩm có hiệu suất cao, thân thiện môi trường. Bên cạnh đó, đối với các đơn vị kinh doanh, nhập khẩu thiết bị sẽ ưu tiên kinh doanh, phân phối các sản phẩm đạt hoặc vượt tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng đã quy định. Thời gian tới, với việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, thì thị trường thiết bị hiệu suất cao tiếp tục sôi động sẽ góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng và cho ra những sản phẩm có hiệu suất năng lượng cao hơn.
Năm 2023 là năm thứ tư liên tiếp Bộ Công Thương tổ chức Giải Thưởng Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất. Tính đến nay, gần 300 sản phẩm được công nhận và dán nhãn hiệu suất năng lượng cao nhất, 11 thương hiệu đã được Bộ Công Thương tôn vinh. Các sản phẩm bao gồm: điều hòa không khí, máy giặt, động cơ điện, bình nước nóng, đèn led chiếu sáng, máy biến áp. Năm 2023 Giải thưởng đã được phát động và nhận hồ sơ tham gia đến hết ngày 15/11/2023. Dự báo Giải thưởng năm 2023 sẽ là cuộc đua quyết liệt để khẳng định vị thế trên thị trường của các doanh nghiệp lớn. Thông tin chi tiết Hồ sơ Giải thưởng Sản phẩm hiệu suất năng lượng cao nhất năm 2023 tại đây. |
Anh Thư