Phát triển thị trường ESCO để thúc đẩy tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam

Ngày 20/6/2018 tại Hà Nội, Bộ Công Thương phối hợp với Ngân hàng thế giới tổ chức hội thảo "Phát triển thị trường dịch vụ năng lượng ESCO tại Việt Nam".

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Trịnh Quốc Vũ - Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, Việt Nam hiện nay vẫn còn là một trong những quốc gia có cường độ sử dụng năng lượng cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới.

Theo đó, trong cơ cấu tiêu thụ năng lượng quốc gia, các ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng cao nhất, khoảng 47,3% tổng năng lượng sử dụng cuối cùng, tiếp theo là các ngành giao thông vận tải và dân dụng chiếm lần lượt 29,6% và 15,1%.

Trong bối cảnh Quốc hội Việt Nam đã thông qua chủ trương tạm dừng các dự án điện hạt nhân; Các nguồn thủy điện quy mô lớn và trung bình hầu như đã được khai thác hết; Tiềm năng, trữ dầu và khí đốt sẽ sớm suy giảm, năng lượng tái tạo chưa thể đáp ứng ngay với quy mô lớn do giá thành còn cao thì việc thúc đẩy các hoạt động, giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là giải pháp có tính kinh tế cao, cần được ưu tiên, đẩy mạnh thực hiện trong ngay thời gian trước mắt.

Theo ông Trịnh Quốc Vũ, Chính phủ Việt Nam đã nỗ lực liên tục để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng, bắt đầu từ việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong 2 giai đoạn, giai đoạn 1 từ năm 2006 đến năm 2010 và giai đoạn 2 từ năm 2011 đến năm 2015. Để thể chế hóa chính sách của Nhà nước về thúc đẩy các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được Quốc hội khóa 12 thông qua năm 2010 và có hiệu lực từ 01 tháng 01 năm 2011. Hệ thống các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bao gồm các Nghị định, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Thông tư và các văn bản hướng dẫn của Bộ Công Thương về việc triển khai thực hiện Luật cũng đã và đang được xây dựng, kiện toàn góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy các chương trình, hoạt động trong lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Trong thời gian qua, Bộ Công Thương và Ngân hàng Thế giới đã phối hợp thực hiện Dự án Tiết kiệm năng lượng cho ngành Công nghiệp Việt Nam (gọi tắt là VEEIE), trong đó IBRD cung cấp một khoản tín dụng trị giá 100 triệu USD cho các tổ chức tài chính tham gia tiến hành cho vay các dự án đầu tư tiết kiệm năng lượng. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đang phối hợp với Ngân hàng Thế giới tiến hành đánh giá thực trạng và đưa ra các giải pháp về chính sách cũng như các phương án để thúc đẩy phát triển thị trường dịch vụ năng lượng ESCO tại Việt Nam.

Đại diện Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững cho biết, kinh nghiệm trên thế giới cho thấy việc phát triển thị trường ESCO, với một môi trường chính sách thuận lợi có thể nhân rộng hiệu quả việc đầu tư vào các dự án tiết kiệm năng lượng. Mặc dù tiềm năng về tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam là rất lớn, có rất ít hoạt động đầu tư vào lĩnh vực tiết kiệm năng lượng được thực hiện do năng lực của các đơn vị tham gia còn hạn chế, trong đó có cả các đơn vị tư vấn, ngân hàng và doanh nghiệp. Sự tham gia của các ESCO vào thị trường tiết kiệm năng lượng sẽ giúp cung cấp các nguồn kĩ thuật, sắp xếp tài chính, chia sẻ rủi ro và tạo dựng niềm tin cho các doanh nghiệp công nghiệp và ngân hàng đầu tư vào các dự án TKNL.

Hội thảo "Phát triển thị trường ESCO để thúc đẩy tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam" đã cập nhật những thông tin tổng quan về hiện trạng thị trường ESCO tại Việt Nam, đồng thời đưa ra các phân tích, thảo luận về các khuyến nghị chính sách phù hợp để phát triển thị trường ESCO trong thời gian tới. Trong đó, đáng chú ý là phần giới thiệu nhiệm vụ; kết quả giai đoạn 1, 2; các giải pháp khuyến nghị; đề xuất sử dụng cơ chế tài chính các bon trong khuôn khổ dự án VEEIE... do chuyên gia đến từ Công ty ECONOLER trình bày.

Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững