Cần khơi thông dòng vốn đầu tư vào ngành điện

09/04/2022

Tổng vốn đầu tư cho phát triển điện lực giai đoạn 2021-2030 của Việt Nam dự kiến 141,59 tỷ USD, trong đó phần nguồn điện 127,45 tỷ USD và phần lưới khoảng 14,14 tỷ USD.

Ngày 8/4/2022, tại trụ sở Báo Đầu tư dã diễn ra Hội thảo "Khơi thông dòng vốn đầu tư vào ngành điện". Hội thảo nhằm đánh giá cụ thể thực trạng đầu tư ngành điện, dự báo những thách thức trong cân đối cung - cầu nguồn điện, những bất cập trong hoạt động đầu tư, qua đó tìm lối ra cho cơ chế giá điện, thúc đẩy giải ngân dòng vốn vào các dự án điện.

Toàn cảnh hội thảo.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhấn mạnh, nền kinh tế đang bước vào giai đoạn phục hồi sau hơn 2 năm đình trệ bởi dịch bệnh, do đó nhu cầu sử dụng năng lượng sẽ tăng cao. Đặc biệt, năm 2022-2023 là cao điểm thực thi các gói giải pháp của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội, đây cũng là thời điểm được dự báo sẽ có tăng trưởng cao hơn của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Do đó, nếu các dự án đầu tư vào ngành điện chậm, hoạt động sản xuất truyền tải điện không thông suốt, không đáp ứng được nhu cầu sử dụng thì tốc độ phục hồi và phát triển của nền kinh tế sẽ bị ảnh hưởng.

Với mục tiêu phấn đấu tăng trưởng GDP từ 6-6,5% theo chỉ tiêu kế hoạch năm 2022 thì nhu cầu điện theo phương án cơ sở sẽ tăng trưởng khoảng 8,7%. Qua tính toán cân đối cung cầu điện toàn quốc cho thấy, việc bảo đảm cung ứng điện thời gian tới sẽ gặp nhiều khó khăn, nhất là ở miền bắc, nhu cầu điện chiếm gần 50% toàn quốc, dự báo tăng trưởng cao hơn bình quân cả nước, nhưng các nguồn điện mới dự kiến hoàn thành hằng năm trong giai đoạn 2022-2025 luôn thấp hơn so tăng trưởng phụ tải.

Trong khi đó, việc hỗ trợ cấp điện từ miền Trung, miền Nam ra miền Bắc bị giới hạn bởi năng lực truyền tải 500kV. Căng thẳng Nga - Ukraine cũng khiến nguồn cung năng lượng sơ cấp bị ảnh hưởng, giá nhập khẩu cao. Việc mất cân đối nguồn cung điện tại các vùng miền dẫn tới khó khăn nhất định trong điều độ vận hành hệ thống điện, thực tế huy động hiệu quả các nguồn vốn đầu tư phát triển ngành điện thực tế cũng đang gặp nhiều thách thức.

Ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại hội thảo

Giai đoạn 2021-2030 ngành điện cần đầu tư khoảng 141 tỷ USD

Tại hội thảo, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó cục trưởng Cục Điện lực và năng lượng tái tạo (Bộ Công thương) cho biết, tổng vốn đầu tư cho phát triển điện lực giai đoạn 2021-2030 của Việt Nam theo tính toán là 141,59 tỷ USD, trong đó phần nguồn điện 127,45 tỷ USD và phần lưới khoảng 14,14 tỷ USD. Bình quân vốn đầu tư mỗi năm cho giai đoạn này khoảng 14,16 tỷ USD/năm (trong đó phần nguồn khoảng 12,72 tỷ USD/năm và phần lưới khoảng 1,41 tỷ USD/năm).

Chia sẻ thêm về đinh hướng phát triển của ngành, ông Nguyễn Tuấn Anh cho biết, mục tiêu là xây dựng, phát triển ngành điện độc lập, tự chủ và hạn chế tối đa sự phụ thuộc vào các nước ngoài, đặc biệt là các nguồn nhiên liệu nhập khẩu. Tăng cường nhập khẩu và liên kết lưới điện với các nước láng giềng; từng bước loại bỏ một cách mạnh mẽ các nguồn điện không thân thiện với môi trường và thay thế bằng các nguồn điện năng lượng tái tạo. Việc đầu tư các nguồn điện năng lượng tái tạo trong giai đoạn tới cần cụ thể hóa nhanh nhằm đảm bảo việc thực hiện các cam kết của Chính phủ tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu (COP 26) về việc trung hòa carbon vào năm 2050.

Các đại biểu thảo luận, đánh giá nhu cầu điện cho nền kinh tế đang phục hồi

Theo ông Nguyễn Tài Anh - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, từ năm 2020 đến nay, Việt Nam hầu như không có dự phòng do tăng trưởng phụ tải hầu như không có. Với 14 tỷ USD/năm trong giai đoạn 2021-2030 đã tăng hơn nhiều so với mức 9 tỷ USD/năm của giai đoạn trước. EVN không đủ khả năng chịu đựng nguồn vốn lớn như vậy, cần kêu gọi đầu tư từ các thành phần kinh tế.

Tại hội thảo, các chuyên gia nhấn mạnh cần hoàn thiện thị trường điện cạnh tranh (giá điện minh bạch), tạo môi trường khuyến khích đầu tư có hiệu quả, cùng cơ hội thuận lợi cho việc phát triển năng lượng sạch, hoàn thiện cơ chế dịch vụ phụ trợ trong thị trường điện cạnh tranh; điều chỉnh cơ cấu biểu giá điện để phù hợp với hệ thống tích hợp năng lượng tái tạo...

Mai Anh