Theo kế hoạch, từ ngày 1-12-2014, nhiên liệu sinh học (NLSH) - xăng E5 chính thức có mặt tại 7 tỉnh, TP trên cả nước.
Dù công tác chuẩn bị đưa NLSH này ra thị trường đã sẵn sàng, song nhiều ý kiến băn khoăn sẽ gặp trở ngại do quy định thiếu chặt chẽ và người tiêu dùng chưa quen sử dụng.
Băn khoăn về giá
Theo lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn NLSH với nhiên liệu truyền thống, từ ngày 1-12-2014, xăng sinh học E5 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ trên địa bàn các tỉnh, thành gồm: Quảng Ngãi, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM và Cần Thơ. Đến ngày 1-12-2015, xăng E5 được sử dụng trên toàn quốc.
Hiện tại, Quảng Ngãi là địa phương tiên phong trong việc đưa xăng E5 ra thị trường từ ngày 1-6. Theo Giám đốc Sở Công thương Quảng Ngãi Nguyễn Xuân Thủy, dự kiến đến tháng 6-2014 sẽ có 100% cửa hàng trực thuộc PV Oil bán xăng E5 và đến tháng 10-2014 có 70% đại lý kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp khác và 50% đại lý thuộc hệ thống đại lý của Công ty TNHH MTV Xăng dầu Quảng Ngãi tham gia bán lẻ xăng E5.
Để thực hiện lộ trình, trước mắt cần có sự cần tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu về xăng E5 và giá trị của loại xăng này khi đưa vào sử dụng. Trong khi đó, ghi nhận thực tế khu vực TPHCM cho thấy, hầu hết các trạm xăng đã chuẩn bị đưa xăng E5 vào hệ thống.
Trưởng phòng Kinh doanh xăng dầu Saigon Petro Trần Minh Hà cho biết, hiện đơn vị đã sẵn sàng để đến đầu tháng 12-2014 sẽ đưa xăng E5 vào bán trong hệ thống. Trong đó, đã chuẩn bị sẵn các kho bãi để chứa trữ, riêng hệ thống bồn tại các trạm xăng sẽ được kiểm tra nước hoặc xử lý khô ráo trước khi đưa xăng E5 vào tiêu thụ.
“Việc đưa xăng E5 vào tiêu thụ không phát sinh nhiều đến vấn đề hạ tầng hệ thống. Tuy nhiên, vấn đề lo ngại nhất là giá cả và tâm lý của người tiêu dùng. Bởi với tỷ lệ pha trộn 5% ethanol, giá xăng A92 E5 ngang với giá xăng A92 trên thị trường hiện nay, do đó sẽ phát sinh tâm lý chọn sử dụng loại nhiên liệu truyền thống hơn. Chính vì vậy, khi đưa NLSH ra thị trường, bằng mọi biện pháp phải tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu được công dụng thân thiện với môi trường của xăng E5 …”, ông Hà giải thích.
Tương tự, một cán bộ của Petrolimex Sài Gòn cho biết, hiện tập đoàn đang triển khai kế hoạch để đưa NLSH ra thị trường. Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Minh, một chủ cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên quốc lộ 22, huyện Hóc Môn cho rằng, nhiều người tiêu dùng rất mơ hồ khi nghe nói sắp tới cửa hàng sẽ bán xăng E5.
“Vì lẽ đó, nếu sắp tới có nhập xăng E5 về bán chúng tôi chỉ nhập số lượng nhỏ để thăm dò, song song với bán xăng A92. Chưa kể, với giá bán xăng E5 ngang bằng với A92 thì nguy cơ lỗ rất cao nếu sức mua chậm”, anh Minh nói.
Khuyến khích sản xuất lẫn tiêu thụ
Theo Bộ Công Thương, cả nước hiện có 7 nhà máy sản xuất ethanol sinh học với công suất 535 triệu lít ethanol/năm, đủ khả năng pha chế xăng sinh học E5 và E10 cung cấp trong năm 2014 và các năm tiếp theo.
Khi các nhà máy hoạt động hết công suất thiết kế, sản lượng ethanol sẽ đủ để phối trộn 8,35 triệu tấn xăng E5 hoặc 4,17 triệu tấn xăng E10, đảm bảo đủ và vượt để cung cấp cho thị trường cả nước. Cùng với việc các nhà máy khác đang xây dựng, khả năng cấp ethanol để pha chế xăng E5 và E10 những năm tới theo lộ trình là hoàn toàn đảm bảo.
Riêng tổng lượng xăng E5 do Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) cung cấp ra thị trường trong các năm qua chỉ đạt khoảng 22.000m³, tiêu thụ khoảng 1,1% công suất sản xuất của một nhà máy ethanol. Đến nay, chỉ có 3/10 doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tham gia bán xăng E5 gồm: PV Oil, Petec và Saigon Petro bán xăng E5 tại 170/12.000 cửa hàng xăng dầu của cả nước.
Đây là con số khá khiêm tốn trong lộ trình đưa NLSH thâm nhập thị trường theo đề án đã được Chính phủ phê duyệt từ năm 2007.
Theo PVN, ngoài bản thân chủ đầu tư và các nhà thầu chưa có kinh nghiệm triển khai các dự án NLSH, người tiêu dùng biết quá ít thông tin về nguồn nhiên liệu mới này nên có tâm lý dè dặt khi sử dụng cho các phương tiện của mình.
Đặc biệt, từ cuối năm 2011 đến nay còn xảy ra hiện tượng cháy nổ xe trong khi công tác tuyên truyền chưa được chú trọng, dẫn đến tình trạng nhiều người dân hiểu nhầm, gây bất lợi cho việc phát triển NLSH.
Theo các chuyên gia, điều đáng lưu ý hiện nay là cần nghiên cứu để hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ và tăng cường tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ NLSH. Trong đó tập trung vào việc hỗ trợ phát triển các nguồn, vùng nguyên liệu phục vụ sản xuất NLSH và mạng lưới phân phối.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế cần được khuyến khích đầu tư vào hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, tiếp nhận và ứng dụng công nghệ sản xuất NLSH cũng như ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới để sản xuất, kinh doanh các sản phẩm NLSH.
Mặt khác, nhà nước cần có quy định tỷ lệ phối trộn ethanol bắt buộc vào xăng thông thường cho các công ty kinh doanh xăng dầu. Ngoài ra, không nên để trên thị trường có nhiều loại xăng có tỷ lệ phối trộn ethanol khác nhau và chỉ nên duy trì trên thị trường một loại nhiên liệu xăng E5.
Theo Sài Gòn Giải phóng