Công ty Quản lý -Vận hành điện chiếu sáng công cộng Đà Nẵng là đơn vị tiêu thụ điện chiếu sáng lớn nhất thành phố Đà Nẵng (năm 2010: 24,537 triệu kwh, 6 tháng đầu năm 2011: 12,975 triệu kwh). Những năm qua Công ty luôn nghiên cứu ứng dụng những giải pháp sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả. Đó là phương pháp Dimming (quang thông giảm dần) dùng chấn lưu hai mức công suất: giờ cao điểm từ 18 đến 23 h đèn đỏ 100 % công suất, từ 23 h đến 5 h sáng hôm sau công suất tự động giảm 30 đến 35 %, tăng tuổi thọ cho bóng đèn và chấn lưu. Đây là giải pháp được chọn thí điểm cho cả nước, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia tiết kiệm năng lượng và hiệu quả của Bộ Công Thương.Năm 2009 Công ty thực hiện thành công đề tài“ Nghiên cứu, chế tạo và lắp đặt đèn chiếu sáng ngõ xóm áp dụng công nghệ Nano phát sáng”. Đề tài này nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, sản xuất bộ đèn LED Nano kết hợp giữa công nghệ Nano và công nghệ phát sáng nhằm tạo ra các sản phẩm tiết kiệm điện năng tiêu thụ, thuận đối với những nơi có nguồn điện không ổn định, đảm bảo chiếu sáng cho ngõ xóm, góp phần đảm bảo an ninh, văn minh về đêm tại các khu dân cư ngõ xóm. Đèn LED Nano độ phát sáng đảm bảo theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhân tạo cho ngõ xóm (TCXDVN 259:2001). Mặt khác cho dù điện áp đầu vào không ổn định ( ở đầu đường dây cũng như cuối đường dây) thì kết quả cuối cùng độ phát sáng vẫn đảm bảo, không thay đổi, không suy giảm.
Sông Hàn rực sáng trong đêm nhờ hiệu lắp đặt đèn LED tiết kiệm điện trang trí đêm lễ hội
Đây là ưu điểm nổi bật mà các loại đèn sử dụng trước đây không có được và là giải pháp kỹ thuật mang tính sáng tạo trong khâu nghiên cứu, chế tạo. Đây là công trình mới, các vấn đề khoa học, công nghệ lần đầu tiên áp dụng ở Việt Nam. Các linh kiện LED được lắp ráp và sản xuất tại Việt Nam, công nghệ lắp đặt hoàn toàn theo kiểu dáng Việt Nam. Đèn LED Nano có tổng công suất tổ hợp 24 w, quang thông 2.160, vỏ đèn bằng nhôm đúc định hình, tản nhiệt tốt, giá thành rẽ hơn rất nhiều so với loại đèn do Đài Loan hay Philips sản xuất. Đề tài này có ý nghĩa về mặt kỹ thuật và kinh tế. Đồng thời là một bước đột phá trong lĩnh vực chiếu sáng đô thị thay thế dần dần các loại đèn đã dùng trước đây như đèn sợi đốt 100W; đèn Mercury 125W, 80W; đèn Compact 50Ww… ít tốn kém năng lượng, tiết kiệm điện năng tiêu thụ.
Nếu so sánh với các loại đèn đã sử dụng trước đây cùng một lượng quang thông phát ra thì tiết kiệm được 40 % công suất tiêu thụ như đèn Compact 40W phát ra 2.100 lumen thì dùng đèn LED Nano công suất 24W cũng phát ra một lượng quang thông tương tự. Còn so sánh với với đèn Mercury 80W thì tiết kiệm được 70 % công suất tiêu thụ, so với đèn Mercury 125W thì tiết kiệm 80 % công suất tiêu thụ. Đề tài này đáp ứng tốt phương châm: “ Không tiết kiệm ánh sáng mà tiết kiệm năng lượng ”.
Tuổi thọ của đèn LED Nano đạt 50.000 giờ (nguồn: tài liệu kỹ thuật của Tập đoàn Điện tử Philips và Công ty điện tử Osram Pte.Ltd) cao hơn nhiều lần đèn Mercury hoặc đèn Compact (cao nhất là 6.000 giờ); thân thiện với môi trường (công suất tiêu thụ nhỏ góp phần giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính CO2 phát ra); chi phí duy tu bão dưỡng thay thế thấp. Các nghiên cứu cho thấy: đèn LED Nano tiết kiệm 15,35 % chi phí so với đèn Compact và 52,35 % so với đèn Mercury. Đề tài nói trên còn góp phần giải quyết việc làm cho công nhân trong Công ty, hướng công nhân có tay nghề đi vào lĩnh vực chế tạo thiết bị chiếu sáng để sử dụng chứ không nhập từ nước ngoài về lắp đặt, đáp ứng tốt cuộc vận động “ Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam ”. Công ty lắp đặt thử nghiệm 55 bộ đèn LED Nano tại 12 ngõ xóm ở 3 quận: Hải Châu, Thanh Khê, Ngũ Hành Sơn thuộc thành phố Đà Nẵng thay thế đèn Mercury 125W, 80W và đèn Compact 50W, tiết kiệm điện năng hơn 50 %...
Đèn LED Nano chiếu sáng đường phố
Thành công của những nghiên cứu, chế tạo, ứng dụng các giải pháp nói trên là cơ sở quan trọng để UBND thành phố Đà Nẵng đầu năm 2011 ban hành Quyết định về Đề án sử dụng năng lượng tiết kiệm trên địa bàn thành phố giai đoạn 2011-2015, trong đó ghi kế hoạch chương trình “ Tiết kiệm điện cho chiếu sáng công cộng ” là 4 tỷ đồng (Triển khai lắp đặt đèn chiếu sáng sử dụng phương pháp Dimming cho 10 tuyến đường: 3 tỷ đồng; Triển khai lắp đặt đèn chiếu sáng công nghệ Nano cho ngõ xóm: 1 tỷ đồng ). Với sự quan tâm đầu tư của UBND thành phố Đà Nẵng, thời gian đến việc sử dụng điện cho chiếu sáng của Công ty sẽ hiệu quả hơn, tiết kiệm nhiều hơn.Kỹ sư Phạm Tài, Giám đốc Công ty Quản lý - Vận hành điện chiếu sáng công cộng Đà Nẵng bộc bạch “ Tiết kiệm năng lượng trong chiếu sáng công cộng không phải là tắt hoặc không sử dụng các bóng đèn. Cần áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, công nghệ theo phương châm: Tiêu tốn ít điện năng nhưng đảm bảo chất lượng ánh sáng”.Thành phố Đà Nẵng hiện có 990 ngõ xóm. Số lượng này không ngừng tăng lên với đà phát triển và đô thị hóa của thành phố. Riêng hai đô thị lớn là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh thì số lượng đèn chiếu sáng ngõ xóm gấp 2 và 3 lần so với Đà Nẵng. Cả nước hiện có trên 750 đô thị lớn nhỏ, lượng điện tiêu thụ cho chiếu sáng ngõ xóm là rất lớn. Nếu chiếu sáng tất cả các ngõ xóm trên địa bàn thành phố Đà Nẵng cũng như cả nước bằng đèn LED Nano thì sẽ tiết kiệm rất nhiều điện. Thời gian qua một số địa phương đã ký hợp đồng với Công ty Quản lý - Vận hành điện chiếu sáng công cộng Đà Nẵng chế tạo, lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng ngõ xóm bằng công nghệ Nano.Ngoài ứng dụng các giải pháp nêu trên, Công ty còn lưu tâm đến những khâu đầu như: thiết kế, thẩm định, phê duyệt. Tránh tình trạng việc đã rồi, gây nên lãng phí, tốn kém tiền bạc và công sức vì phải loại bỏ, thay thế cái mới. Công ty rất coi trọng công tác quản lý vận hành điện chiếu sáng đường phố, đèn pháo hoa, đèn trang trí và hệ thống đèn tín hiệu giao thông, có sự phân công hợp lý lao động quản lý vận hành theo từng khu vực; thường xuyên duy trì việc kiểm tra chéo các khu vực nhằm nâng cao trách nhiệm của người công nhân quản lý lưới điện. Qua kiểm tra, còn phát hiện và ngăn chặn kịp thời những trường hợp đấu nối điện trái phép, ăn cắp điện, phá hoại tài sản của Nhà nước, góp phần đảm bảo an toàn giao thông, bảo đảm trật tự an ninh xã hội trên địa bàn thành phố.Nhờ ứng dụng những giải pháp sử dụng điện hợp lý nói trên, năm 2010 Công ty tiết kiệm được 8,2 tỉ đồng, 6 tháng đầu năm 2011 tiết kiệm được 4,2 tỉ đồng, trong khi vẫn đáp ứng tốt nhu cầu chiếu sáng cho thành phố, đặc biệt là những dịp lễ hội. Số tiền tiết kiệm điện sẽ không ngừng tăng lên khi giá điện có xu hướng gia tăng phù hợp với cơ chế thị trường, cùng việc đầu tư thay thế dần các loại bóng đèn cũ tiêu hao năng lượng lớn bằng các giải pháp kỹ thuật và công nghệ mới.Nguyễn Xuân Tư - Điện lực Đà Nẵng