Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Vẫn còn nhiều rào cản

Sáng ngày 21-11, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo “Thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo và sử dụng năng lượng hiệu quả tại Việt Nam”. Hội thảo do Trung tâm Phát triển sáng tạo Xanh (Green ID) phối hợp với Viện Quốc tế về phát triển bền vững (IISD), Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF), Trung tâm Sống và học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live and Learn), Trung tâm Phát triển tài nguyên nước và thích nghi với biến đổi khí hậu tổ chức.

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia năng lượng đến từ nhiều tổ chức, cùng các chuyên gia năng lượng độc lâp trong và ngoài nước.

Phát biểu tại Hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Khánh, chuyên gia độc lập có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng đã trình bày báo cáo kết quả nhiên cứu về tiềm năng sử dụng năng lượng TK&HQ tại Việt Nam.

Toàn cảnh Hội thảo

Báo cáo chỉ ra mối liên hệ giữa cường độ tiêu thụ điện năng và GDP tính theo đầu người tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong đó, nhóm quốc gia có GDP theo đầu người cao, thường có mức cường độ năng lượng thấp, tức là sử dụng năng lượng hiệu quả và ngược lại.

Tuy nhiên, mối liên hệ giữa GDP và cường độ tiêu thụ điện năng tại Việt Nam lại không tuân theo xu hướng này. Khi GDP theo đầu người tăng, cường độ tiêu thụ điện năng tại nước ta không giảm, mà tăng lên. Theo TS. Nguyễn Quốc Khánh hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tại Việt Nam vẫn còn thấp hơn nhiều lần so với tiềm năng. Nguyên nhân là do những tiềm năng này chưa được quy hoạch.

Hội thảo cũng ghi nhận báo cáo kết quả nghiên cứu các rảo cản đối với sử dụng năng lượng TK&HQ và phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam, do TS. Nguyễn Anh Tuấn đến từ Viện Năng lượng trình bày.

TS. Nguyễn Anh Tuấn trình bày về các rào cản đối với hoạt động sử dung năng lượng TK&HQ

Báo cáo chỉ ra 5 rào cản liên quan đến khuôn khổ pháp lý và các chính sách; kinh tế và tài chính; nguồn nhân lực; thị trường và kỹ thuật. Trong đó, theo TS. Nguyễn Anh Tuấn, việc chưa hoàn thiện các văn bản pháp lý đang là trở ngại về chính sách cho hoạt động sử dụng năng lượng TK&HQ.

Giá của nhiều thiết bị tiết kiệm năng lượng còn cao, cơ chế cho các doanh nghiệp vay vốn để đầu tư còn nhiều khó khăn, giá điện trong nước thấp là những rào cản khác về kinh tế và tài chính. Ngoài ra, sử dụng năng lượng TK&HQ còn gặp phải những khó khăn khác như: nguồn nhân lực trong lĩnh vực này còn thiếu và yếu; nhận thức của cộng đồng về tiết kiệm năng lượng, cũng như nhận thức của các chủ doanh nghiệp về Luật sử dụng năng lượng TK&HQ chưa cao; thiếu các công cụ giúp đo lường chính xác mức tiêu thụ năng lượng.

Tại Hội thảo, các chuyên gia năng lượng cũng đưa ra những thảo luận sôi nổi về cơ hội và giải pháp nhẵm gỡ bỏ các rào cản. Một số giải pháp đã được các chuyên gia đề xuất như cần tập hợp các kiến nghị từ các đơn vị phía dưới đưa lên để xây dựng và hoàn thiện hơn các chính sách; đưa ra những mục tiêu, định chuẩn để các doanh nghiệp biết mình cần phải làm gì…

Mai Lan