Trong những năm qua, Đan Mạch đã hỗ trợ Việt Nam thông qua các dự án hợp tác, cung cấp các công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực và tư vấn chính sách trong việc cải thiện hiệu quả năng lượng.
Việt Nam là một quốc gia có nhu cầu năng lượng cao để phục vụ cho sự phát triển kinh tế và công nghiệp. Trong khi đó, Đan Mạch, với nền kinh tế phát triển và cam kết mạnh mẽ trong việc giảm thiểu khí thải và sử dụng năng lượng hiệu quả, đã trở thành một đối tác quan trọng trong việc chia sẻ kinh nghiệm và công nghệ tiết kiệm năng lượng.
Đan Mạch được biết đến là một quốc gia tiên phong trong việc áp dụng các giải pháp năng lượng tái tạo và sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả với các chính sách khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình sử dụng năng lượng xanh và thân thiện với môi trường.
Trong những năm qua, Đan Mạch đã hỗ trợ Việt Nam thông qua các dự án hợp tác, cung cấp các công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực và tư vấn chính sách trong việc cải thiện hiệu quả năng lượng. Các dự án này đã giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất và góp phần giảm thiểu tác động môi trường. Đặc biệt, hợp tác giữa Việt Nam và Đan Mạch trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng đang được thúc đẩy mạnh mẽ, với mục tiêu hỗ trợ Việt Nam giảm thiểu mức tiêu thụ năng lượng, tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm phát thải khí nhà kính.
Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam - Đan Mạch giai đoạn 2020 - 2025 (Chương trình DEPP3) là một sáng kiến quan trọng giữa Chính phủ Việt Nam và Đan Mạch, nhằm thúc đẩy các nỗ lực chuyển đổi năng lượng, giảm thiểu phát thải khí nhà kính và tăng cường hiệu quả năng lượng trong các ngành công nghiệp của Việt Nam. Chương trình DEPP3 được thiết kế nhằm hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững và cam kết giảm phát thải khí nhà kính trong khuôn khổ thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.
“Chương trình DEPP3 là một phần trong chiến lược lâu dài của Đan Mạch để hợp tác với các quốc gia đang phát triển, giúp đẩy mạnh tiến trình chuyển đổi năng lượng và hướng tới một tương lai xanh và bền vững. Việc hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích về mặt kỹ thuật mà còn tạo cơ hội học hỏi và phát triển các chính sách năng lượng hiệu quả cho Việt Nam”, ông Jorgen Hvid - Cố vấn dài hạn Chương trình DEEP3 cho biết.
Đối với doanh nghiệp sản xuất, tiết kiệm năng lượng không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn đóng góp vào việc giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường. Việc áp dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng như hệ thống quản lý năng lượng, các thiết bị tiết kiệm năng lượng tiên tiến hay quy trình sản xuất tối ưu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Hợp phần 3 “Phát triển carbon thấp trong ngành công nghiệp” của Chương trình DEPP3 được thiết kế với mục tiêu cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và tư vấn cho các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp Việt Nam để giảm mức tiêu thụ năng lượng và cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng.
Một trong những điểm nhấn của hợp phần này là việc xây dựng các mô hình thí điểm trong ngành công nghiệp Việt Nam, giúp các doanh nghiệp thấy rõ được hiệu quả của việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Các doanh nghiệp tham gia chương trình không chỉ được tư vấn về các giải pháp tiết kiệm năng lượng mà còn nhận được sự hỗ trợ trong việc triển khai các dự án thực tế, qua đó nâng cao năng lực quản lý và ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng.
Ông Hoàng Văn Tâm - Đại diện Ban quản lý Chương trình DEPP3, Trưởng nhóm Biến đổi khí hậu và Tăng trưởng xanh, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) cho biết cho biết: “Trong thời gian qua, các chuyên gia tư vấn trong nước và quốc tế của Chương trình DEPP3 đã xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn để hỗ trợ quá trình triển khai các hoạt động của Chương trình thỏa thuận tự nguyện thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong lĩnh vực công nghiệp (Chương trình VAS) nhằm cung cấp một số hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp trọng điểm trong các ngành/phân ngành công nghiệp. Từ tháng 6 năm 2023, Chương trình VAS cũng đã được triển khai thí điểm tại 04 doanh nghiệp tại Việt Nam trong các lĩnh vực chế biến gỗ, thép và vật liệu xây dựng và bước đầu đã ghi nhận một số kết quả tích cực”.
Chương trình DEPP3 đã xây dựng Trung tâm Xuất sắc về Hiệu quả năng lượng (Center of Excellence - CoE). CoE là nơi cung cấp thông tin, các hoạt động nâng cao năng lực, hỗ trợ kỹ thuật và kết nối các bên liên quan nhằm hiện thực hóa các giải pháp, dự án hiệu quả năng lượng cho các doanh nghiệp công nghiệp.
Ông Jorgen Hvid – Cố vấn dài hạn Chương trình DEPP3 khẳng định: “CoE sẽ trở thành nơi chia sẻ kinh nghiệm hữu ích và cầu nối giúp các bên liên quan, doanh nghiệp, cơ quan quản lý, nhà tài trợ, tổ chức tài chính và các đơn vị tư vấn tìm được đối tác và giải pháp phù hợp trong hành trình hướng đến sử dụng năng lượng hiệu quả. Từ đó, tạo ra một cộng đồng chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm, thúc đẩy hiệu quả năng lượng cho ngành công nghiệp Việt Nam, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước”.
Hợp phần 3 kỳ vọng tạo ra một mô hình hợp tác bền vững giữa Việt Nam và Đan Mạch trong việc nâng cao hiệu quả năng lượng trong ngành công nghiệp. Cụ thể, các doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam sẽ có thể áp dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng tiên tiến từ Đan Mạch, từ đó giảm chi phí năng lượng, nâng cao khả năng cạnh tranh và giảm thiểu tác động đến môi trường.
Hợp phần này cũng hy vọng sẽ giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính trong ngành công nghiệp, góp phần vào mục tiêu toàn cầu của Việt Nam về chống biến đổi khí hậu. Ngoài ra, các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cũng sẽ giúp tạo ra một đội ngũ chuyên gia năng lượng công nghiệp có khả năng triển khai các dự án tiết kiệm năng lượng trong tương lai.
Công ty Cổ phần Lâm Nghiệp Tháng Năm (May Forestry) là một trong các doanh nghiệp tham gia ký kết và triển khai Chương trình VAS. Qua khảo sát và đánh giá cho thấy doanh nghiệp có nhiều cơ hội cải thiện hiệu quả năng lượng. Các giải pháp đề xuất gồm: lắp bộ sấy không khí cấp 1 cho lò đốt; và lắp đường ống từ bộ lọc bụi công đoạn ép vào sau quạt sấy sợi.
Tính toán sơ bộ cho thấy, các giải pháp có thể giúp doanh nghiệp tiết kiệm hằng năm 2.433 tấn khí nhiên liệu đốt, giảm 4123,95 tấn CO2, cùng các lợi ích phi năng lượng như: cải thiện chất lượng ván MDF, giảm thời gian sấy gỗ, tăng hiệu quả sản xuất, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn lao động.
Đánh giá về kết quả nghiên cứu khả thi của các giải pháp này, ông Nguyễn Thế Mai, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Lâm Nghiệp Tháng Năm cho biết, thực tế trước đây nhà máy cũng đã có những ý tưởng về các giải pháp tiết kiệm năng lượng do đơn vị tư vấn đề xuất. Tuy nhiên, do đội ngũ kỹ thuật phụ trách chưa có đủ trình độ chuyên môn sâu để tính toán được đầy đủ các thông số, nên chưa có căn cứ xác đáng để triển khai các giải pháp trong thực tế. Báo cáo nghiên cứu khả thi vừa được đơn vị tư vấn trình bày rất chi tiết, và các giải pháp được đề xuất rất khả thi nên nhà máy quyết định sẽ triển khai cả hai giải pháp này.
“Nâng cao hiệu quả năng lượng trong sản xuất là một trong những hoạt động hàng năm của Tập đoàn TH. Công ty đã có ý tưởng sơ bộ về hoạt động tiết kiệm năng lượng và thực hiện triển khai những giải pháp đơn giản. May mắn là trong thời gian qua, Công ty đã nhận được sự giúp đỡ từ đoàn chuyên gia của Chương trình DEPP3, giúp thực hiện nghiên cứu, đưa ra các con số chính xác và căn cứ để Công ty tin tưởng và yên tâm thực hiện. Đặc biệt, điều quan trọng nhất trong quá trình triển khai dự án giúp nâng cao nhận thức của nhân viên Công ty về tiết kiệm năng lượng”, ông Nguyễn Thế Mai cho biết thêm.
Công ty Cổ phần Sông Đà Cao Cường (SCL) là doanh nghiệp khoa học công nghệ chuyên nghiên cứu thiết kế, chế tạo, lắp đặt, đào tạo, vận hành, chuyển giao các dây chuyền công nghệ xử lý tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện chạy than, phân bón hóa chất để làm vật liệu xây dựng. Công ty đã tiên phong tham gia Chương trình VAS trong năm 2023.
Ông Vũ Văn Chiến - Tổng giám đốc SCL cho biết, Ban giám đốc Công ty luôn quan tâm đến tiết kiệm năng lượng và sản xuất bền vững. Với sự hỗ trợ của Chương trình VAS đã giúp Công ty phát hiện nhiều cơ hội, giải pháp nâng cao đáng kể hiệu quả sử dụng năng lượng như cải tạo hệ thống hơi và thu hồi nước chưng áp suất cao, tối ưu hóa quá trình đốt của lò hơi, cải tạo hệ thống thu hồi nhiệt khí thải...
Trên cơ sở này, Ban Giám đốc doanh nghiệp đã lựa chọn giải pháp ưu tiên và đề xuất nhận hỗ trợ kỹ thuật từ Chương trình DEPP3 để thực hiện nghiên cứu khả thi, sẵn sàng tiến tới đầu tư thực hiện giải pháp ngay khi có kết quả nghiên cứu.
“Chúng tôi đánh giá Chương trình VAS do Bộ Công Thương chủ trì thực hiện với sự phối hợp của Đan Mạch rất tốt cho các đơn vị sản xuất nói chung và doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng như Công ty Cổ phần Sông Đà Cao Cường nói riêng. Chương trình đã chỉ giúp doanh nghiệp các phương pháp để kiểm toán năng lượng, những giải pháp đồng bộ đảm bảo được tiết kiệm năng lượng”, ông Vũ Văn Chiến - Tổng giám đốc SCL nhấn mạnh.
Chương trình VAS đã hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các rào cản kỹ thuật, tiến tới nhận thức đầy đủ và toàn diện hơn về các tiềm năng tiết kiệm năng lượng, tiến gần hơn tới quyết định đầu tư cho hiệu quả năng lượng. Việc làm này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.