Công ty Cổ phần FOCOCEV Quảng Nam (xã Quế Cường, huyện  Quế Sơn,) là doanh nghiệp sản xuất tinh bột sắn từ nguyên liệu củ sắn tươi (củ mì). Do đặc thù sản xuất của nhà máy tinh bột sắn, chế biến thủ công nhiều, quá trình sản xuất của công ty rất lãng phí nguyên liệu lại đem đến những hệ quả môi trường nghiêm trọng.

Thấy được lợi ích tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí sản xuất, cải thiện điều kiện của người lao động và giảm tác động tiêu cực của hoạt động sản xuất đến môi trường,  Công ty Cổ phần FOCOCEV đã mạnh dạn đầu tư sản xuất sạch hơn. Dưới sự giúp đỡ của Hợp phần sản xuất sạch hơn, Vụ khoa học Công nghệ, Bộ Công Thương và sở Công Thương Quảng Nam, nhiều giải pháp hiệu quả đã được áp dụng đem lại lợi ích kinh tế và môi trường rõ rệt.

Lãnh đạo công ty cho biết, nhà máy có công suất thiết kế 20 nghìn tấn tinh bột sắn/năm tương đương với lượng sắn tươi nguyên liệu thu mua hàng năm phục vụ sản xuất khoảng 80 nghìn tấn. Sản phẩm của nhà máy ngoài phục vụ thị trường trong nước chủ yếu là xuất khẩu qua các nước như Trung Quốc, Nhật, Malaysia, Hàn Quốc. Để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, việc áp dụng sản xuất sạch hơn là rất quan trọng. Chỉ tính riêng trong 2 năm 2008 và 2009 công ty đã sàng lọc và thực hiện được 23 giải pháp sản xuất sạch hơn, tiết kiệm năng lượng.

Mỗi ngày trung bình công ty nhập về khoảng 300 tấn sắn tươi phục vụ sản xuất. Để sấy lượng sắn trên mỗi ngày nhà máy phải sử dụng 12 tấn than (3.000tấn/năm). Trước tình hình tiêu hao nhiên liệu lò đốt lớn, công ty đã tự đầu tư các giải pháp đơn giản như kiểm soát chất lượng đầu vào nhiên liệu. Theo đó, than nhập về luôn được kiểm tra nghiêm ngặt, loại bỏ tạp chất. Bên cạnh đó, Công ty cũng tiến hành cải tạo hệ thống lò đốt, lắp thêm quạt cấp khí, thay đổi chủng loại than phù hợp, do vậy lượng than sử dụng cháy triệt để , giảm lượng xỉ than thải ra ngoài.

Với cách làm trên, chi phí than hàng năm của công ty đã giảm rõ rệt. Nếu trước đó, mỗi tấn sản phẩm chi phí than khoảng 250.000đồng thì sau khi áp dụng các biện pháp trên, chi phí giảm xuống còn khoảng 200.000 đồng/tấn sản phẩm. Ước tính, mỗi năm công ty tiết kiệm được khoảng 500 triệu đồng. Đây là những biện pháp không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, tiết kiệm năng lượng mà còn góp phần bảo vệ môi trường thông qua việc giảm lượng khí C02 thải ra.

Ở công đoạn làm sạch nguyên liệu trước khi đưa vào chế biến, biện pháp được áp dụng là tận dụng nước thải công nghệ sau hệ thống phân ly đưa về hệ thống rửa củ. Ngoài ra công ty còn lắp đặt đồng hồ kiểm soát lượng nước sử dụng, kiểm soát các vị trí rò rỉ của đường ống giúp tiết kiệm đáng kể lượng nước. Với khoảng 80 nghìn tấn sắn tươi cần làm sạch, mỗi năm công ty  tiết kiệm được 70.000m3 nước tương ứng trên 70 triệu đồng/năm.

Để tiết kiệm điện năng, Công ty Cổ phần FOCOCEV tiến hành cải tạo đồng loạt hệ thống điện. Ngoài các biện pháp như thay dần các bóng đèn cũ bằng bóng compact tiết kiệm điện, thay động cơ thừa tải, công ty cũng tiến hành thay thế, cân chỉnh các dây đai động cơ bị chùng, trang bị súng bắn nhiệt độ để kiểm tra các vị trí tiếp xúc điện kém. Với cách làm đó, lượng điện năng tiêu thụ giảm 5kwh/ tấn sản phẩm tương đương tiết kiệm gần 100 triệu đồng mỗi năm.

Đặc biệt, dưới sự giúp đỡ, tư vấn của các chuyên gia sản xuất sạch hơn, Công ty Cổ phần FOCOCEV đã tiến hành nghiên cứu, lắp đặt hệ thống thu hồi Biogas bằng phương pháp phủ bạt. Toàn bộ lượng nước thải và chất thải trong quá trình sản xuất sẽ được chảy vào hồ chứa. Lượng khí sinh ra được đẩy vào lò đốt bằng hệ thống đường ống và quạt. Gas được tạo thành dùng để thay thế nhiên liệu than đá trong lò sấy sắn.

Từ khi hệ thống thu hồi Biogas được đưa vào sử dụng (3/2009), công ty  tiết kiệm được 100kg than đá/tấn sản phẩm tinh bột. Mỗi năm tiết kiệm được khoảng 1tỷ đồng ngoài ra còn giảm giảm đuợc lượng khí phát thải và không còn lượng xỉ than thải ra môi trường. Nước thải ra môi trường đạt chất lượng quy định.

Như vậy, chỉ với một số biện pháp đơn giản, có thể áp dụng cho mọi nhà máy sản xuất tinh bột sắn, mỗi năm Công ty Cổ phần FOCOCEV Quảng Nam đã tiết kiệm được hàng tỷ đồng từ giảm chi phí năng lượng, đó là chưa kể đến những lợi ích lâu dài về môi trường. Đây là mô hình sản xuất sạch hơn – tiết kiệm năng lượng hiệu quả, rất đáng để các doanh nghiệp sản xuất học tập, nhân rộng.

Hùng Linh