Đầu tháng 5/2010, tại thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra lễ phát động cuộc thi “Tòa nhà hiệu quả năng lượng” lần thứ IV do Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng và UBND thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức. Đây là cuộc thi thường niên trên phạm vi toàn quốc, nhằm tôn vinh những công trình, tòa nhà hiệu quả năng lượng và tìm kiếm các mô hình tòa nhà kiểu mẫu.

Bước tiến sau 3 năm

Theo thống kê của Ban tổ chức, qua 03 cuộc thi trước, đã có tổng số hơn 100 tòa nhà tham gia dự thi, sơ tuyển được 77 tòa nhà đạt yêu cầu, trong đó có 33 tòa nhà đạt giải trong nước và 5 tòa nhà đạt giải Đông Nam Á (Diamond Plaza TP.HCM đạt giải ba loại hình tòa nhà mới và hiện có năm 2007; Khu nghỉ mát Six Senses Hideway Ninh Van Bay - Nha Trang đạt giải nhì tòa nhà nhiệt đới năm 2008; Khách sạn Majestic TP.HCM đạt giải ba tòa nhà cải tạo lại năm 2008; Khu du lịch Sài Gòn - Mũi Né tại Phan Thiết đạt giải nhì tòa nhà nhiệt đới năm 2009; Trung tâm Học liệu Đại học Cần Thơ đạt giải ba tòa nhà mới và hiện có năm 2009). Nếu như năm 2006 - năm đầu tiên tổ chức cuộc thi, chỉ có 19 tòa nhà đủ tiêu chuẩn dự thi và 06 tòa nhà đạt giải với 4 loại hình tòa nhà thì đến năm 2009, số tòa nhà đủ tiêu chuẩn dự thi đã tăng lên 26 với 16 tòa nhà đạt giải. Năm 2010, dự kiến sẽ có trên 30 tòa nhà tham gia cuộc thi trong nước và 06 tòa nhà tham gia cuộc thi “Tòa nhà hiệu quả năng lượng Đông Nam Á” lần thứ IV do Trung tâm Năng lượng Đông Nam Á tổ chức vào tháng 6 tại Việt Nam.

Nhận xét về kết quả sau 3 năm tổ chức cuộc thi, ông Nguyễn Đình Hiệp - Chánh Văn phòng TKNL cho biết: Qua mỗi năm, Ban tổ chức lại nhận được càng nhiều hồ sơ tham gia của các tòa nhà. Điều đó thể hiện sự quan tâm của các doanh nghiệp đối với vấn đề TKNL và bảo vệ môi trường. Ngày nay, tòa nhà xanh, TKNL đang là xu hướng mới của Việt Nam và thế giới. Qua cuộc thi, Ban tổ chức mong muốn giới thiệu mô hình “Tòa nhà xanh” đến các tòa nhà và doanh nghiệp trên khắp cả nước, đồng thời tôn vinh các chủ công trình, các công ty tư vấn, thiết kế kiến trúc và kiến trúc sư cùng góp phần tạo dựng những công trình xanh.

Tuy nhiên, ông Hiệp cũng cho biết thêm, qua nghiên cứu hồ sơ, Ban tổ chức cũng nhận thấy, đa số đối tượng tham gia dự thi tập trung ở phía Nam, và một số ở Nam Trung bộ. Phía Bắc chỉ duy nhất có Hà Nội tham gia. Có thể có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là bởi miền Bắc, điều kiện thời tiết không thuận lợi bằng miền Nam (chỉ có 3 tháng hè nắng nóng), nên tiêu chí đánh giá cũng khó hơn. Sắp tới, Ban tổ chức sẽ tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các tòa nhà phía Bắc tích cực tham gia để cuộc thi ngày càng phong phú, hấp dẫn, thu hút nhiều loại hình tòa nhà.

Nét mới năm nay

Năm nay, lần đầu tiên các kiến trúc sư có một giải thưởng riêng dành cho mình. Giải thưởng nhằm nâng cao vai trò và tầm quan trọng của kiến trúc sư trong thiết kế những công trình kiến trúc xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Cuộc thi cũng là cầu nối cho các kiến trúc sư có cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm và phát triển ý tưởng kiến trúc xanh với nhiều chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, lĩnh vực xây dựng và kiến trúc sư trên khắp cả nước.

Thêm vào đó, đây cũng là lần đầu tiên cuộc thi “Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà” được tổ chức với quy mô lớn trong cả nước, nhằm mục đích thúc đẩy, khuyến khích thực hiện các biện pháp quản lý năng lượng một cách sáng tạo để sử dụng năng lượng tiết kiệm, tăng hiệu quả kinh doanh và hướng tới một nền kinh tế “xanh”, thân thiện với môi trường của các doanh nghiệp Việt Nam.

Ông Hiệp cho biết, mặc dù mới tham gia vào sân chơi này, nhưng trên quan điểm hội nhập, Việt Nam đã dùng các tiêu chí của ASEAN để đánh giá chung cho các tòa nhà. Mấy năm trước, cuộc thi chủ yếu tập trung vào tòa nhà thương mại, khách sạn, những tòa nhà tiêu tốn nhiều năng lượng và thường có sẵn hệ thống quản lý chuẩn mực. Những năm sau, đối tượng dự thi sẽ phát triển sang tòa nhà nhiệt đới, các tòa nhà công cộng như bệnh viện, trường học, xí nghiệp… nhằm tìm kiếm những mô hình mẫu và nhân rộng để thúc đẩy công tác TKNL một cách toàn diện.

Doanh nghiệp hưởng lợi

Ông Đào Hồng Thái - Giám đốc Trung tâm TKNL Hà Nội cho biết, cũng giống như cuộc thi “Tòa nhà hiệu quả năng lượng”, doanh nghiệp tham gia cuộc thi “Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà” được hỗ trợ kiểm toán miễn phí nhằm xác định chính xác mức tiêu hao năng lượng. Đây là cái lợi rất rõ ràng mà ai cũng có thể nhìn thấy. Bởi theo ông Nguyễn Đông Hòa - Phó tổng quản lý Caravelle Hotel thì biết được mức tiêu hao năng lượng là cách để biết mình đang ở đâu trong thế giới năng lượng, qua đó phải phấn đấu như thế nào để đạt tới mức TKNL hiệu quả hơn nữa. Ông Hòa cũng cho biết, chỉ sau một thời gian thực hiện các giải pháp TKNL, Caravelle Hotel đã tiết kiệm được hơn 1 tỉ đồng/năm từ hệ thống chiếu sáng; 500 triệu/năm nhờ bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên hệ thống làm lạnh; 200 triệu/năm nhờ việc bảo trì thường xuyên máy nước nóng.

Khu du lịch Sài Gòn – Mũi Né đoạt giải nhì ở loại hình tòa nhà nhiệt đới

Cuộc thi Tòa nhà hiệu quả năng lượng khu vực Đông Nam Á năm 2009

Ngoài việc được kiểm toán năng lượng miễn phí, đây là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp trong nước quảng bá thương hiệu của mình, nâng cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp trong và ngoài nước. Các doanh nghiệp đạt giải thưởng được sử dụng logo cuộc thi trong các hoạt động kinh doanh của mình và được Ban tổ chức hướng dẫn lập hồ tham dự giải thưởng của ASEAN.

Phía Văn phòng TKNL, ông Nguyễn Đình Hiệp cũng cho biết thêm, doanh nghiệp nào có giải pháp TKNL và phương án đầu tư tốt sẽ được tư vấn lập báo cáo khả thi và được hỗ trợ một phần kinh phí, tối đa 30% trong giai đoạn này. Sau năm 2010, khi Luật SDNLTK&HQ được thực thi, các dự án TKNL có thể được vay vốn ưu đãi. Hiện nay, Văn phòng TKNL cùng Ngân hàng Đầu tư Phát triển đang quản lý số vốn 4 triệu USD để cho vay đầu tư dự án TKNL.

Để kết thúc bài viết này, xin dẫn lời của ông Nguyễn Đông Hòa: “Sau khi thực hiện kiểm toán năng lượng, Caravelle nhận ra rằng, so với Việt Nam, các giải pháp TKNL của Caravelle có thể tạm gọi là hiệu quả, nhưng so với thế giới thì Caravelle còn kém rất xa và cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa”. Người xưa có câu “biết mình, biết ta, trăm trận, trăm thắng”. Vậy thì, muốn TKNL, trước hết phải biết mình cần tiết kiệm ở đâu và như thế nào? Và muốn trả lời câu hỏi đó, các doanh nghiệp hãy khôn ngoan lựa chọn cho mình các nhà tư vấn đáng tin cậy của các Trung tâm TKNL trong cả nước.

Minh Hạnh