Theo tổ chức phi chính phủ Comet-ME, một vùng đồi núi nam Hebron khô cằn, lộng gió ở Bờ Tây đã trở thành quê hương của hàng chục cộng đồng gia đình và làng mạc nhỏ ở Palestine trong suốt nhiều thế kỷ.

Nằm tại Khu C của các vùng lãnh thổ do Palestine chiếm đóng, tất cả những người này phải sống trong mối đe dọa bị giải tỏa và cưỡng bức di dời, không có điện, nước, và cơ sở hạ tầng thì không được phép xây dựng.

Vì thế, các cộng đồng này sống trong hang động và lều, dựa vào các hình thức canh tác nông nghiệp, chăn nuôi gia súc phi cơ giới theo kiểu truyền thống để tạo ra bơ và các sản phẩm từ sữa, bán lấy tiền cũng như sử dung trong chính gia đình của mình. Hầu hết các gia đình này, một là không có điện, hai là phải sống dựa vào máy phát điện diesel đắt đỏ, nhưng chỉ thỉnh thoảng mới sử dụng.

Năm 2009, những người đồng sáng lập Comet-ME, hai nhà vật lý Israel Elad Orian và Noam Dotan đã tiếp cận các cộng đồng này để tìm cách giúp đỡ họ. Hai ông này xác định rằng điện và nước là những nhu cầu cấp bách nhất của cư dân nơi đây.

Nhận thấy đặc điểm của những ngọn đồi này là có gió mạnh và ánh nắng mặt trời như thiêu đốt, vì thế Comet-ME đã bắt đầu phối hợp với dân làng để thiết kế và lắp đặt mạng lưới điện hỗn hợp năng lượng gió và năng lượng mặt trời quy mô nhỏ. Năm 2013, Comet-ME đã giúp phát triển một bộ điều khiển những chiếc máy bơm nước hoạt động nhờ năng lượng dư thừa từ lưới điện mini để đưa nước từ bể chứa nước mưa tới các hộ gia đình. Đến nay, 20 cộng đồng với tổng cộng gần 2.000 cư dân đã được hưởng lợi từ dự án này.

Hiện nay, các hệ thống này cung cấp trung bình 2,5 kWh điện cho mỗt hộ gia đình trong một ngày, 24/7 và 365 ngày mỗi năm. Năng lượng sạch đủ để thắp sáng đèn, sạc điện thoại và xem TV, giúp kéo dài một ngày của các gia đình ngay cả sau khi trời tối. Nhờ đó, trẻ em có thể làm bài tập về nhà và người lớn có thể nắm bắt tin tức, bắt nhịp với phần còn lại của thế giới. Các hệ thống này cũng cung cấp năng lượng cho các đồ điện dân dụng cơ bản như tủ lạnh và máy đánh sữa, cho phép họ tăng cường sản xuất và bán các sản phẩm từ sữa của mình.

Chỉ một lượng nhỏ điện và nước như thế này đã làm thay đổi cuộc sống của những người phụ nữ, những người thường phải bỏ ra nhiều giờ mỗi ngày để sản xuất bơ và phomat bằng tay không, giặt tay và lấy nước bằng xô. Giờ đây họ đã được tự do làm những công việc khác.

Comet-ME phối hợp với các cộng đồng này để xây dựng và bảo trì hệ thống, sử dụng các vật liệu có nguồn gốc địa phương nhiều nhất có thể, thuê và đào tạo các kỹ sư, các nhà quản lý dự án và kỹ thuật viên Palestine để sau đó, chính họ lại đào tạo cho cho các cộng đồng thành viên về việc bảo dưỡng, sửa chữa, với mục tiêu là phát triển một cơ sở tri thức năng lượng tái tạo tại địa phương trở thành một nguồn lực để phát triển tương lai. 

Các chi tiết về công nghệ được sử dụng trong hệ thống của Comet-ME đã đươc chia sẻ trong phạm vi cộng đồng, với các đối tác như tổ chức Kỹ sư không biên giới (Engineers Without Borders), Hiệp hội Nâng cao vai trò của Gió, Mạng lưới nhữn người sử dụng Năng lượng tái tạo LHQ và Trung Tam Công nghệ Nước và Vệ sinh môi trường giá rẻ.

“Trong báo cáo thường niên năm 2014 của mình, Comet-ME tự hào vì mình là một thành tố "có một không hai" trong việc phát triển và ứng dụng công nghệ, đồng thời khẳng định, bài học kinh nghiệm từ những ngọn đồi phía nam Hebron có thể áp dụng được cho các cộng đồng châu Phi. "Những tìm tòi, phát triển được thực hiện trong phòng thí nghiệm của những học sinh Mỹ có thể tìm đường tới với thực tế chỉ trong vài tuần”.

Mai Linh (theo Gizmag)