Tòa nhà Mobifone tọa lạc trên đường Dương Đình Nghệ, Hà Nội là trụ sở chính của Công ty Thông tin Di động. Với thiết kế 17 tầng gồm hệ thống văn phòng trụ sở và phòng đặt các thiết bị viễn thông, đây là một trong những tòa nhà tiêu thụ nhiều năng lượng của thành phố. Hiện, tòa nhà đang được quản lý vận hành bởi Công ty PMC, một đơn vị quản lý tòa nhà chuyên nghiệp tại Việt Nam.

Chú trọng từ khâu thiết kế xây dựng 

Chi phí năng lượng chiếm tỷ lệ cao trong chi phí vận hành tòa nhà, nên ngay từ khâu xây dựng, chủ đầu tư là Công ty Thông tin Di động Mobifone đã chú trọng đến việc thiết kế nhằm sử dụng năng lượng hiệu quả. 

Tại khu vực sảnh chính tầng 1, nhà ăn và khu quầy bar được lắp đặt kính nhằm tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên mà vẫn tạo được không gian sang trọng. Vào ban ngày, khu vực này gần như không phải dùng đến đèn điện. Khu vực cầu thang bộ từ tầng 4 đến tầng 15 của tòa nhà cũng được thiết kế cửa sổ, giúp hứng trọn nguồn ánh sáng từ bên ngoài mà không cần bật đèn.

Khu vực sảnh tầng 1 được lắp đặt kính để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên

Thiết kế khu vực đặt giàn nóng và giàn lạnh điều hòa cũng được tối ưu hóa. Giàn lạnh ở tầng nào thì giàn nóng được đặt ngay tại tầng đó, hạn chế khoảng cách và độ cao gây ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và tuổi thọ của máy nén. Ngoài ra, các giàn nóng được bố trí ở nơi thông thoáng, có mái che, giúp giải nhiệt dễ dàng. 

Giàn nóng điều hòa được đặt ở nơi thoáng mát, có mái che

Với đặc thù phải đảm bảo nhiệt độ ổn định để duy trì hoạt động cho các thiết bị viễn thông, nên khu vực phòng máy là nơi tiêu tốn nhiều năng lượng nhất của tòa nhà, chiếm khoảng 60% năng lượng. Để ngăn ngừa việc thất thoát nhiệt qua các vật liệu xây dựng, toàn bộ khu vực tường và sàn của phòng máy đã được dán giấy phản nhiệt dày và tấm cách nhiệt dày 2,5cm. Các cửa kính bên ngoài cũng được bịt kín, dán 3 lớp cách nhiệt gồm phim cách nhiệt, bảo ôn và thạch cao để ngăn chặn tối đa tổn thất nhiệt.

Cuối năm 2012, Công ty Mobifone cũng đầu tư dán phim cách nhiệt cho toàn bộ lớp kính phía ngoài tòa nhà, giúp phản xạ đến 60% ánh nắng mặt trời. Dù số vốn đầu tư ban đầu tương đối lớn, song giải pháp này đã giúp tòa nhà tiết kiệm được hơn 830 triệu đồng tiền điện, do tăng hiệu suất làm mát của điều hòa nhờ giảm nhiệt lượng hấp thụ vào trong tòa nhà.

Đầu tư cho công nghệ

Ngoài việc chú trọng tiết kiệm năng lượng từ khâu thiết kế và xây dựng, Công ty cũng rất chú trọng đến việc đầu tư các công nghệ tiên tiến, tối ưu hóa hiệu quả sử dụng năng lượng. Theo đó, ngay từ khi đi vào hoạt động, tòa nhà đã lắp đặt hệ thống quản lý thông minh iBMS.

Hệ thống iBMS được kết nối mở với nhiều hệ thống khác trong tòa nhà 

Hệ thống này có kết nối mở với các hệ thống khác trong tòa nhà gồm điều hòa, thông gió, chiếu sáng, bơm nước, thang máy…Nhờ đó, nó đã giúp bộ phận kỹ thuật vận hành và quản lý việc tiêu thụ năng lượng trong tòa nhà dễ dàng hơn. Cụ thể, bộ kỹ thuật có thể theo dõi, điều chỉnh bật, tắt các thiết bị từ xa.

Với những khu vực có tần suất người ra vào trong những khoảng thời gian không cố định như hầm để xe, nhà vệ sinh, Chủ đầu tư đã cho lắp đặt hệ thống cảm biến chuyển động, đèn chỉ tự động bật khi có người qua lại và tự động tắt sau 5 phút khi không có người.

Đối với những nơi công cộng, toàn bộ đèn trong tòa nhà được cài đặt thời gian bật tắt theo lịch qua hệ thống quản lý phần mềm chiếu sáng ComBridge Studio Control Center. Nhiều vị trí còn được cán bộ kỹ thuật cài đặt chế độ tắt lại nhiều lần, phòng trường hợp có người ở lại muộn hoặc có người sử dụng nhưng quên không tắt.

Hệ thống iBMS được kết nối mở với nhiều hệ thống khác trong tòa nhà 

Là hệ thống tiêu tốn nhiều năng lượng, việc lựa chọn hệ thống điều hòa dùng cho tòa nhà rất được chú trọng. Hệ thống điều hòa VRV III của Daikin đang được lắp đặt tại nhiều cao ốc văn phòng trên nhiều nước với sự hiệu quả trong việc sử dụng năng lượng đã được kiểm chứng một cách rộng rãi. Hệ thống điều hòa được quản lý bằng phần mềm chuyên biệt có tên iManager. Phần mềm này giúp cho người vận hành tòa nhà dễ dàng trong việc điều khiển, giám sát trạng thái hoạt động của điều hòa.

Hệ thống quản lý iManager riêng biệt cho điều hòa của tòa nhà

Ngoài ra, Hệ thống quản lý iManager  còn cung cấp cho người vận hành những thông tin quan trọng để đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng của hệ thống điều hòa, từ đó đưa ra những điều chỉnh để hệ thống vận hành tối ưu hơn. Nhờ đó, giúp giảm đáng kể điện năng tiêu thụ cho cả hệ thống.

Đề cao vai trò quản lý 

Theo KS.Hoàng Văn Toàn, Cán bộ phụ trách Kỹ thuật - Ban Quản lý tòa nhà, khi được đưa vào quản lý khai thác, phòng kỹ thuật đã đề xuất một số thay đổi trong thiết kế để đạt hiệu quả sử dụng năng lượng tối ưu. Cụ thể, các cán bộ kỹ thuật đã điều chỉnh vị trí lắp đặt các máng đèn, cửa gió điều hòa cấp đến gần nơi làm việc cụ thể của từng nhân viên để tránh lãng phí năng lượng.

Tại một số khu vực hành lang, khu vực công cộng, những nơi gần cửa kính có nhiều ánh sáng tự nhiên lượng bóng đèn cũng được giảm bớt và bố trí lắp đặt lại sao cho vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ, lại đáp ứng nhu cầu của người sử dụng. Việc giảm bớt lượng bóng đèn đã giúp tòa nhà tiết kiệm được hơn 26 ngàn kWh điện mỗi năm, giảm hơn 53 triệu đồng.

Bên cạnh sự hỗ trợ của các công nghệ hiện đại, công tác quản lý giám sát cũng rất quan trọng. Tại phòng trực trung tâm luôn có cán bộ kỹ thuật giám sát 24/24h. Ngoài việc theo dõi, vận hành thiết bị tắt bật theo lịch, cán bộ kỹ thuật còn điều chỉnh vận hành thiết bị theo nhu cầu sử dụng thực tế. ½ số thang máy được tắt sau giờ hành chính và ngày nghỉ nhằm tiết kiệm năng lượng và tăng tuổi thọ cho thang. Hệ thống bơm nước sinh hoạt cũng được thiết kế vận hành bơm sẵn nước lên đầy bể mái vào ban đêm. Đây là giờ thấp điểm, giá điện rẻ giúp tiết kiệm chi phí năng lượng, lại hạn chế được tiếng ồn. 

Một nửa số thang máy được tắt sau giờ hành chính và ngày nghỉ lễ

Nhờ thực hiện tốt những giải pháp tiết kiệm năng lượng, trong năm 2013, tòa nhà Mobifone đã tiết kiệm được 539.624 kWh, tương đương với hơn 1,1 tỷ đồng tiền điện và giảm phát thải 111 tấn khí CO2. Với những kết quả trên, tòa nhà Mobifone đã đạt giải Nhất trong cuộc thi Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà 2013 - Loại hình tòa nhà. 

Chia sẻ về những hoạt động tiết kiệm năng lượng tại tòa nhà, KS. Hoàng Văn Toàn cho biết: “Theo tôi, ngoài việc chú trọng đến công nghệ, thì công tác quản lý cũng đóng vai trò rất quan trọng. Bởi, máy móc dù có hiện đại đến đâu cũng không thể thay thế được sự quản lý linh hoạt của con người. Bên cạnh đó, cũng cần chú trọng đến việc bảo dưỡng định kỳ các thiết bị, để nâng cao tuổi thọ và hiệu suất sử dụng năng lượng. Ngoài ra, cũng cần chú trọng đào tạo chuyên môn cho các cán bộ quản lý, cũng như nâng cao ý thức của nhân viên”.

Đại diên tòa nhà Mobifone nhận giải Nhất cuộc thi Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà 2013

Trong thời gian sắp tới, Ban quản lý tòa nhà PMC sẽ tiếp tục duy trì thực hiện công tác quản lý năng lượng chặt chẽ cũng như bảo dưỡng, bảo trì các thiết bị như đã lên trong kế hoạch. Ngoài ra, PMC sẽ đề xuất cho lắp đặt vách ngăn tại các phòng lắp đặt thiết bị viễn thông. Hiện tại, một số phòng vẫn còn nhiều không gian trống, nên lắp vách ngăn cho khu vực này sẽ giúp tránh thất thoát nhiệt lượng làm mát của điều hòa. Với hệ thống bóng đèn chiếu sáng, phòng kỹ thuật cũng lên kế hoạch thay thế dần bóng đèn T8 đang dùng thành bóng T5 tiết kiệm điện.

Hải Nhy