Đẩy mạnh phát triển nhiên liệu sinh học bền vững

[In trang]

Thứ năm, 11/07/2013 - 13:45

Đến năm 2015, 07 tỉnh, thành phố trên cả nước sẽ bắt đầu buộc phải sử dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học cho phương tiện giao thông cơ giới.

Theo Quyết định 53 của Chính phủ, đến năm 2015, 07 tỉnh, thành phố trên cả nước sẽ bắt đầu buộc phải sử dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học cho phương tiện giao thông cơ giới. Từ nay đến thời điểm đó, cần rất nhiều nỗ lực để “phổ cập” loại nhiên liệu hữu ích này.

Phóng viên Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Phú Cường – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ - Bộ Công Thương xung quanh vấn đề này.

Thưa ông, để phát triển nhiên liệu sinh học (NLSH), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 177/2007/QĐ-TTg về việc phê duyệt đề án phát triển NLSH đến năm 2015, tầm nhìn 2025. Từ đó đến nay, những mục tiêu của đề án đã được triển khai đến đâu, thưa ông?

Trong giai đoạn từ năm 2007 đến nay, hầu hết những mục tiêu đặt ra đã được triển khai đúng thời điểm, thậm chí, nhiều mục tiêu đã vượt kế hoạch Chính phủ đề ra. Những khối công việc chính được đặt ra là xây dựng cơ chế chính sách, các văn bản quy phạm pháp luật để giúp cho việc quản lý và xây dựng ngành công nghiệp NLSH như hệ thống tiêu chuẩn quy chuẩn, các chính sách ưu đãi, hướng dẫn về thủ tục đầu tư, xây dựng lộ trình bắt buộc áp dụng tỷ lệ phối trộn NLSH và một số văn bản quy phạm khác… Các văn bản này đã tạo được hành lang pháp lý để có thể hình thành và phát triển ngành công nghiệp NLSH của Việt Nam.

Thứ hai, ta cũng đã triển khai một loạt những nghiên cứu, thử nghiệm, ứng dụng công nghệ và đến nay, các cơ sở nghiên cứu, các DN Việt Nam đã làm chủ được công nghệ sản xuất NLSH, công nghệ phối trộn NLSH với trình độ tương đương với các nước tiên tiến trên thế giới. Các nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu đã có thể ứng dụng công nghệ thế hệ mới. Các loại phụ gia xúc tác cũng rất an toàn và bảo vệ môi trường. Các nguyên liệu thế hệ mới cũng bước đầu được nghiên cứu thử nghiệm và sẽ được triển khai ở quy mô lớn hơn thời gian tới. Hệ thống trạm trộn, phân phối sử dụng công nghệ hiện đại … Điều đó chứng tỏ vai trò của công tác nghiên cứu đã đạt được những hiệu quả nhất định.

Thứ ba, tính từ năm 2007 đến nay, chúng ta đã bắt đầu hình thành được ngành công nghiệp NLSH bằng việc năm 2009 bắt đầu sản xuất được một số sản phẩm NLSH đầu tiên và thành lập Hiệp hội NLSH Việt Nam với hơn 10 thành viên. Tính đến thời điểm này, cả nước đã có 169 cửa hàng kinh doanh xăng dầu bán xăng E5, tức là xăng có pha ethanol nhiên liệu. Tập đoàn Dầu khí và Sài Gòn Petro cũng đã đầu tư những hệ thống phối trộn ở những kho đầu mối, tổ kho và những điểm kinh doanh xăng dầu lớn tại Cát Lái, Đình Vũ, Trà Nóc…

Hiện tại, cả nước đã có 169 cửa hàng kinh doanh xăng dầu bán xăng E5

Bên cạnh việc tuyên truyền, lộ trình bắt buộc sử dụng xăng sinh học đã được đưa ra, cụ thể là đến năm 2014, xăng E5 sẽ bắt đầu được sử dụng trên một số tỉnh thành của nước ta… Tuy nhiên, hệ thống hơn 13.000 cửa hàng bán xăng dầu lại chưa có chuẩn bị cho việc tiêu thụ xăng sinh học. Việc này sẽ được khắc phục như thế nào, thưa ông?

Theo tôi, với mục tiêu tạo dựng thị trường NLSH đáp ứng nhu cầu thị trường, chúng ta cần có cơ chế bắt buộc. Đây là kinh nghiệm của rất nhiều nước trên thế giới. Chính vì vậy, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 53/2012/QĐ-TTg về việc ban hành lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn NLSH với nhiên liệu truyền thống thì Bộ Công Thương với vai trò là cơ quan đầu mối Chính phủ giao thực hiện lộ trình này cũng đã ban hành kế hoạch cụ thể để thực hiện lộ trình nêu trên. Theo đó, Bộ Công Thương đã có văn bản yêu cầu các đơn vị đầu mối xăng dầu, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương liên quan đến bước một chương trình và các bước sau phải có kế hoạch chi tiết. Đến thời điểm 31/5/2013, các đơn vị đã có kế hoạch chi tiết về xây dựng lộ trình.

Tập huấn tuyên truyền về nhiên liệu sinh học cho phóng viên, nhà báo khu vực phía Bắc

Đúng là chúng ta có trên 13.000 cửa hàng xăng dầu nhưng với kinh nghiệm triển khai từ năm 2009, khi mở những điểm đầu tiên bán thí điểm tại Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, cũng như bài học từ các nước như Thái Lan, Philipin là những nước có hệ thống phân phối và khí hậu tương đối giống với Việt Nam thì thấy rằng việc thay đổi hệ thống phân phối hiện giờ cũng đòi hỏi một thời gian không phải quá nhiều vì hệ thống đó chỉ cần lắp thêm một số thiết bị để đảm bảo chất lượng của xăng, tránh hiện tượng xăng nhiễm nước. Cho đến nay, các Tập đoàn như Petrolimex, PV Oil, Sài Gòn Petro cũng có những kế hoạch chi tiết để thực hiện và các đơn vị cũng có cam kết thực hiện đúng lộ trình đã đặt ra. Thậm chí có những tỉnh như Quảng Ngãi còn đăng ký vượt trước thời gian quy định. Với thời gian đến tháng 10/2014 phải bắt đầu thực hiện lộ trình phối trộn thì tôi nghĩ thời gian vẫn đủ để các đơn vị triển khai.

Khi lộ trình trên bắt đầu, việc đảm bảo nguyên liệu sẽ được quan tâm cụ thể như thế nào, thưa ông?

Năm 2012, chúng ta xuất khẩu 2,3 triệu tấn sắn khô. 6 tháng đầu năm nay, chúng ta cũng xuất khẩu trên 1,2 triệu tấn sắn khô, trong khi đó ta vẫn phải nhập khẩu sản phẩm sau chế biến, tức là xăng dầu. Như vậy phải có giải pháp nào để giữ nguyên liệu thô lại chế biến nhằm tạo ra các sản phẩm. Tôi nghĩ rằng, nếu chúng ta có chính sách tốt, chúng ta không thiếu nguyên liệu bởi với 2,3 triệu tấn sắn xuất khẩu thì ta đã làm được khoảng 800.000 tấn cồn 100 độ, pha được 8 triệu tấn xăng E10.

Lộ trình đã có, sản phẩm cũng đã sẵn sàng, tuy nhiên, hiện đã có một số nhà máy phải tạm dừng sản xuất do gặp nhiều khó khăn. Vậy hướng giải quyết của Nhà nước về vấn đề này như thế nào, thưa ông?

Hiện đã có một số nhà máy đã bắt đầu triển khai sản xuất nhưng hoạt động ở công suất thấp đối với công suất thiết kế. Tình trạng này có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ việc tiêu thụ trong nước chậm. Chính vì vậy vấn đề đặt ra là cần tuyên truyền sâu rộng cho xã hội hiểu được và ủng hộ việc sử dụng nguyên liệu này để đảm bảo an ninh năng lượng, bảo vệ môi trường bởi nếu không nhận được sự ủng hộ của cộng đồng, của toàn xã hội thì sẽ không có nguyên liệu gì phát triển được.

Cùng với truyền thông, ta cũng phải làm tốt hơn công việc quy hoạch và điều tiết nguyên liệu. Thời gian qua, ta đã để các đầu nậu khuynh đảo thị trường. Giá sắn khô đã có lúc vọt từ mức 2.000 – 3.000 đồng/kg lên 5.500 đồng/kg trong 2 – 3 tháng. Điều này khiến cho không một đơn vị nào có thể xây dựng được lộ trình sản xuất một cách an toàn. Cho nên, vai trò của việc kiểm soát là việc rất quan trọng.

Ngoài ra, thời gian qua Bộ Công Thương đã liên tục mở những buổi làm việc để hỗ trợ cho các nhà máy, tạo điều kiện cho các nhà máy hoạt động ở mức 65% công suất thiết kế. Tuy nhiên, cùng với những khó khăn chung, cộng với cơn lốc về tỷ giá, cần nhiều nỗ lực hơn nữa trong thời gian tới để NLSH có thể phát triển được.

Xin cảm ơn ông!

Theo Quyết định 53/2012/QĐ-TTg về việc lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống, đối với xăng E5, từ ngày 1/12/2014, xăng E5 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên địa bàn các tỉnh, thành phố: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Bà Rịa – Vũng Tàu; Từ ngày 1/12/2015, xăng E5 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc.

Đối với xăng E10, từ ngày 1/12/2016, xăng E10 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên địa bàn các tỉnh, thành phố: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Bà Rịa – Vũng Tàu; Từ ngày 1/12/2017, xăng E10 được sản xuất, phối chế, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ tiêu thụ trên toàn quốc.

Bảo Anh thực hiện